نام پژوهشگر: محمدجواد مخلصی

حکمت در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1386
  محمدجواد مخلصی   محمدجعفر حسینیان

آنچه در این رساله بیان می گردد تلاشی است برای روشن ساختن مفهوم حکمت، مصادیق و آثار آن، راه های ایجاد و تثبیت آن و موانع این صفت بدون شک با توجه به نقش عظیم این مفهوم در زندگی فردی و اجتماعی باید تمام زوایای آن مورد کنکاش قرار گیرد و به گونه ای که ملاحظه می شود بهترین راه برای تأمین این خواسته، بهره جستن از آیات کلام الهی و سخنان پیشوایان معصوم علیهم السلام است. نکته ای که تذکر آن بجاست جلب توجه به این مهم است که تنها بیان جنبه های نظری و آشنایی با آنها نمی تواند حکمتی بیافریند چرا که تکرار چندین و چند باره لفظ آب عطشی را فرو نمی نشاند و تصویر زیبای گل، بوی خوشی نمی پراکند. آنچه در این گفتار مورد بحث و بررسی قرار می گیرد عمدتاً ناظر به دیدگاه های مختلف درباره واژه حکمت خواهد بود. بعنوان مثال دیدگاه های شاخص نظرات علماء لغت، مفسرین، فلاسفه و از همه مهم تر روایات که هر یک بنوعی به تبین مفهوم و مصادیق حکمت از منظری خاص پرداختند. فلاسفه آن را همان علم فلسفه با همه گستره وجودیش دانسته اند. مفسرین با عنایت به آیات قرآن کریم بیشتر به بررسی مصادیق حکمت پرداخته، و روایات نیز که منبعث از اتصال صاحبان با وحی الهی است، بیانی دگرگون از مصادیق حکمت و آثار و موانع آن را سرلوحه خویش قرار داده اند. نتیجه اینکه درباره حکمت و مفهوم و مصادیق آن نمی توان به یک وحدت نظر اشاره کرد، بلکه در این با توجه به مشرب های گوناگون، هر عده به بیانی غیر از سایرین رسیده اند.