نام پژوهشگر: اصغر ملکی

بررسی اثر فیلتراسیون طیف اشعه ایکس روی کیفیت تصویر و دوز بیمار در سی تی اسکن 64 اسلایسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) - دانشکده مهندسی 1380
  اصغر ملکی   علی موسوی زرندی

استفاده از اشعه ایکس با طیف گسترده انرژی در تصویربرداری سی تی باعث بروز آتیفکت سخت شدگی می شود که از جذب فوتون های کم انرژی هنگام عبور از آن ها از بدن بیمار می شود. اثر مستقیم این آرتیفکت این است که ضریب تضعیف خطی محاسبه شده برای نواحی ضخیم بدن کمتر از جاهای کم ضخامت می شود. این اثر باعث تولید آرتیفکت های فنجانی و مخطط در تصاویر بازسازی شده می شود و آن را برای اهداف تشخیصی غیر قابل قبول می کند. یکی از راه های ممکن برای این حل این کاهش آرتیفکت سخت شدگی و بعلاوه کاهش دوز بیمار استفاده از فیلنراسیون مناسب طیف توسط آلومینیوم و مس قبل از عبور فوتون ها اشعه ایکس از بدن بیمار می باشد. در این مطالعه ما اثر استفاده از فیلتراسیون متفاوت طیف روی کیفیت تصویر، دوز بیمار و کنتراست آشکارسازها با استفاده از اندازه گیری های آزمایشگاهی در اسکنر سی تی 64ge lightspeed vct اسلایس مورد ارزیابی قرار دادیم. ضخامت های متفاوت در رنج های 5/0 mm تا 14/4 mm و mm 0/13 و mm 0/68 به ترتیب برای فیلترهای آلومینیوم و مس روی روزنه کلیماتور نصب شد. یک فانتوم استوانه ای مشتمل بر 16 ماده متفاوت برای مدلسازی بافت های مختلف در ولتاژها متفاغوت، جریان های متفاوت تیوب و ضخامت های متفاوت فیلترهای مس و آلومینیوم اسکن شد. دوز در مرکز فانتوم با فرار دادن یک دوزیمتر قلمی در مرکز فانتوم اندازه گیری شد. سپس تصاویر بدست آمده با فیلترهای متفاوت با مقایسه عددهای سی تی (کنتراست) و انحراف استاندارد (نویز) roi متفاوت در فانتوم نسبت به مقادیر بدست آمده از فیلتراسیون قرار داده شده در کارخانه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. به منظور ارزیابی اثر فیلتراسیون طیف اشعه ایکس رو داده های پروچکشن (کنتراست آشکارسازها) یک فانتوم اختصاصی مسطح شامل 13 عد تیغه مسی با ضخامت های متفاوت طراحی شد و برای تحلیل کنتراست آشکارسازها اسکن تحت اسکن قرار گرفت. برای حد اکثر ضخامت آلومینیوم (14/4 mm) در 120kvp و 200ma اختلاف کنتراست برای ماده کم چگال با غلظت gr/cc 0/18 از k2hpo4, 23/5% بود در حالی که نویز دوز به ترتیب بین 23/13% و 25/27% تغییر می کند. این مقادیر برای 68/0 mm فیلتر مس به ترتیب 95/10-، 26/29% و 9/57-% بود. حد اکثر تغییرات 15% برای کنتراست آشکارسازها در طول تحلیل خروجی آشکارسازها در پروچکشن گرفته شده از فانتوم مسطح در استفاده از فیلترهای مختلف آلومینیوم و مس مشاهده شد. در این مطالعه نتایج اولیه اثر فیلتراسیون روی کیفیت تصویر و دوز بیمار مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مطالعه با استفاده از ضخامت های بیشتر فیلترهای استفاده شده و داشتن تحلیل های دقیق تر امکان تعیین یک ضخامت فیلتر بهینه را برای اسکنر ge vct را فراهم می کند تا بتوانیم بهترین کیفیت تصویر با کمترین میزان دوز بیمار را داشته باشیم.