نام پژوهشگر: هادی حسین‌خانی

وفای به عهد در اسلام و آثار فردی و اجتماعی آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  عبدالله فاضلی   هادی حسین خانی

عهد به معنای ملتزم شدن به چیزی از مسایل مهم دینی است و آیات و روایات زیادی به آن اختصاص یافته است. وفای به عهد از صفات فاضله و از ضروریات زندگی اجتماعی است. لذا اسلام عمل به آن را چه به نفع باشد و چه به زیان، واجب می شمارد. عهد خدا با انسان برای اطاعت او و عدم تبعیت از شیطان، و عهد انسان با خدا در حفظ پیمان های دینی و همچنین عهد انسان با خودش برای تهذیب نفس و عهد با یکدیگر در قالب دین و کشور و گروه، که بیشترین کارکرد را در رساندن جامعه به کمال دارد، از اقسام عهد است که می تواند در دنیا و آخرت انسان را به سعادت برساند. اما آن چه در دنیا به سود وفاکننده به عهد می باشد این است که به مقام تقوا می رسد و مورد الطاف الهی قرار می گیرد و به جایگاهی می رسد که محبوب الهی می شود، و شادمانی و نشاط در سایه رسیدن به عدالت و عمل به وظیفه برای او حاصل می شود. همچنین در اجتماع هم حیثیت و شخصیت اجتماعی افراد حفظ می گردد و در سایه برادری و صمیمیت و همدلی اعتماد متقابل افراد جامعه بیشتر شده و موفقیت را برای جامعه به ارمغان می آورد. همچنین آسان شدن حساب، قبولی اعمال، سعادت جاوید اخروی، بهره مندی از لذات جاودان و رسیدن به مقام قرب الهی، از پیامدها و نتایج اخروی وفای به عهد است. ذکر این نکته لازم است که هر عهدی لازم الوفا نیست، مثل عهدی که به حرام و معصیت منجر شود. همچنین عهدی که با پیمان شکنان بسته می شود اگر از سوی آن ها شکسته شود و یا حاکم اسلامی از خیانت آن ها در امان نباشد دیگر وفای به آن لازم نیست. موفقیت در وفای به عهد، در گرو توفیق الهی، تقویت ایمان به معاد، عبرت از پیمان شکنی گذشتگان، و پذیرش عهدهای متناسب با توان می باشد.