بعد از انقلاب صنعتی بود که به دلیل هجوم شتابان جمعیت به سمت شهرها به جهت اشتغال در بخش صنعت، مشکلات عدیده ای در زمینه مسکن، محیط زیست، بهداشت، ترافیک شهری و ... برای شهرها به وجود آمد و لزوم برنامه ریزی و ارائه روش ها و مدل هایی در جهت انتظام شبکه شهری و ایجاد نظام سلسله مراتبی برای کاهش و ساماندهی مشکلات نوظهور، بیش از پیش احساس شد. کشور ایران نیز به تدریج و متأثر از این رخداد جهانی دچار مشکلات اجتماعی- فرهنگی در اداره شهرها شد. این مشکلات به تدریج روندی رو به رشد داشته است به گونه ای که امروزه در غالب موارد، شاهد وضعیت بحرانی در شبکه شهری مناطق هستیم. در این پژوهش به بررسی و ارزیابی وضعیت شبکه شهری استان یزد و تغییرات آن طی مدت زمان 50 ساله اخیر پرداخته ایم. تحقیق حاضر از نظر نوع تحقیق، توسعه ای- کاربردی و از نظر روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی بوده است. در این پژوهش سعی بر این شده است که با استفاده از مدل های متعدد و متفاوت جمعیتی و سلسله مراتبی، وضعیت نظام شبکه شهری و سلسله مراتبی مورد تحلیل و بررسی قرار داده شود. در ادامه سطح برخورداری از امکانات در نقاط مختلف شهری در سطح استان یزد با استفاده از مدل تاکسونومی عددی مورد تحلیل و بررسی واقع شده است. نتیجه حاکی از شکاف جمعیتی و فضایی، گسیختگی نظام شبکه شهری و تسلط فاحش نخست شهری در نظام شبکه شهری استان یزد، می باشد. در رکود قرار گرفتن نقش و جایگاه شهرهای کوچک و متوسط، رابطه علت و معلولی با نتایج به دست آمده، دارد. از دلایل عمده این مشکلات، عدم ارائه امکانات مناسب شهری و به صورت متعادل در همه نقاط شهری و توسعه متوازن منطقه ای تحلیل می شود.

امروزه آلودگی هوادر کلان شهرهابه عنوان مشکلیاساسی مطرح است. در این میانوسایل نقلیه موتوری که عمدتاً از سوخت های فسیلی استفاده می کنند، تقریبا 50 درصد پیش سازهای ازون، ترکیبات آلی فرار، اکسیدهای ازت و بیش از 90 درصد منوکسید کربن را در هوای مناطق شهری منتشر می-سازند.بنابراین، فعالیت هایی که برای کاهش میزان آلایندگی خودروهای در حال تردد انجام می-گیرددارای اهمیت بسزایی است.به طور متوسط یک چهارم خودروهای مورد آزمایش در آزمون معاینه فنی مردود میشوند.در این مطالعه میزان اثر بخشی معاینه فنی بر آلاینده های خودروهای رد شده در آزمون معاینه فنی مورد مطالعه قرار گرفته است.خودروهایدرحالتردددرسطحشهربهصورتتصادفیمتوقفشدندوبهوسیلهدستگاهقابلحملhoriba مدل mexa-584l ساخت کشور ژاپن، موردآزمایشقرارگرفتندتاتاثیرگذرزمانبرآلایندگیخودروهاطیمهلتبیندومعاینهفنیموردارزیابیقرارگیرد، در بخشی از این مطالعه نیز خودروها بر اساس سیستم و مدلشاندسته بندی شدند، تا نسبت به میانگین آلایندگی مجموع خودروها مورد ارزیابی قرار گیرند خودروهایی که آلایندگی بالاتری نسبت به میزان متوسط مجموع خودروها دارند مشخص گردد. نتایج بدست آمده از مطالعه نشان داد که در شش ماهه دوم مهلت یک ساله معاینه فنی، آلاینده های مونوکسید کربن و هیدروکربن ها به میزان 5/14 و 1/14 درصد افزایش داشته که می توان بخشی از این افزایش را مربوطه به خودروهای فرسوده و با تکنولوژی قدیمی دانست که می توان با کاهش مهلت تست دوره ای برای خودروهای فرسوده و با تکنولوژی قدیمی این میزان را به حداقل رساند.همچنین نتایج نشان داد که خودروهای وارداتی مدل 2010 به بعد دارای کمترین آلایندگی نسبت به میانگین خودروها بوده، به طوری که به ترتیب 94، 93 و 91 درصد کاهش در هیدروکربن ها، اکسیدهای نیتروژن و مونواکسیدکربن نسبت به میانگین کل مشاهده شده و خودروی پیکان با اختلاف قابل توجه عنوان آلاینده ترین خودرو را دارد به طوریکه 330 درصد افزایشدر میزان مونواکسیدکربن و 293 درصد افزایش در میزان هیدروکربن ها نسبت به میانگین کل خودروها مشاهده شد و خودروی پیکان وانت نیز به میزان 140 درصد نسبت میانگین کل در فاکتور اکسیدهای نیتروژن افزایش را نشان داد. نتایج نشان داد که بیشترین تغییرات در میزان آلایندگی پس از معاینه فنی در خودروهای اپل به میزان کاهش 78 درصدی مونواکسیدکربن و بی ام دبلیو به میزان کاهش 65 درصدی در هیدروکربن ها است.