نام پژوهشگر: فاطمه السادات مرتضوی

نقش باور به سنتهای الهی در بهداشت روان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  فاطمه السادات مرتضوی   محمدتقی دیاری بیدگلی

سنت های الهی، شیوه های خداوند در اداره جهان است. اگر فرد، به این سنت ها شناخت پیدا کرده و این شناخت به مرحله یقین روان شناختی برسد، باورمندی به سنت های الهی حاصل شده است. سوال اساسی این تحقیق آن است که، آیا باور به سنت های الهی در بهداشت روانی أثرگذار است؟ و در صورت مثبت بودن این پاسخ سوال دوم آن است که راه کارهای ایجاد باورها چیست؟ با بررسی منابع روانشناسی و دینی به این نتیجه رسیده است که هر باور، تشکیل دهنده یک نگرش است و نگرش ها از سه شیوه شناختی، رفتاری و احساسی شکل می گیرند.در بخش سنت های الهی با بررسی منابع دینی به این نتیجه رسیده است که سنت های الهی أثرگذار بر بهداشت روان دارای ابعاد مختلف می باشند که در تحقیق این چنین طبقه بندی شده است: در بخش سنت های جاری در نظام هستی باور به سنت علیت، سنت هدایت، و سنت روزی رسانی خداوند می تواند نقش مهمی در بهداشت روان انسان داشته باشند. در بخش سنتهای جاری درباره موجودات مادی، زوجیت و در بخش سنت های جاری در بین انسان ها، سنت امتحان الهی، امداد الهی، مکر الهی، استدراج، توبه، هدایت، اضلال، استیصال نیزمی توانند در تأمین بهداشت روانی انسان موثر باشند. همچنین بازتاب سنتهای الهی در رفتارهایی از قبیل: انفاق، صله رحم، توکل، تقوا، ذکر و ... می توانند نقش مهمی در بهداشت روان داشته باشند.این پژوهش، در پایان به این نتیجه رسیده است که نه تنها باور به سنتهای الهی نقشی تعیین کننده در بهداشت روان دارد، بلکه در منابع دینی دستور به ایجاد این باورها از طریق راهکارهای مختلفی همچون تجربه مستقیم، عبرت آموزی،ایجاد ناهماهنگی شناختی و ...داده شده است که می توانند در ایجاد آرامش روانی راه گشا باشند.در بخش پژوهش میدانی، با استفاده از پرسشنامه سنجش دینداری، باورمندی به سنتهای الهی و پرسشنامه رگه اضطراب اسپیل برگر، روشن شد، ضریب همبستگی منفی و معناداری بین دینداری و اضطراب و همچنین باورمندی به سنتهای الهی و اضطراب وجود دارد.