نام پژوهشگر: منصوره سعیدی گراغانی

مدیریت فرهنگی امام رضا (ع)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  منصوره سعیدی گراغانی   محمد پیری

عصر امام رضا(ع) به لحاظ وجود بسترها و زمینه های سیاسی و فرهنگی از حوادث حائز اهمیت در تاریخ اسلام بوده است. در این دوره ترجمه کتب ملل دیگر در جامعه اسلامی رونق یافت و باعث شد بحث های کلامی، فقهی و فلسفی رواج بسیاری یابد. در کنار این ویژگی مثبت، برخی بدعت ها، خرافات و شبهات نیز وارد جامعه اسلامی شد. وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر عباسیان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی به ویژه فرهنگ تشیع را فزونی بخشیده بود. مهم ترین مسأله سیاسی این دوره هجرت امام(ع) از مدینه به مرو و جریان ولایتعهدی ایشان است که فرصت مناسبی را برای انجام فعالیت های فرهنگی امام رضا(ع) فراهم آورد. به دنبال این هجرت امام رضا(ع) موفق به برقراری پیوند با ایرانیان متمایل به تشیع شد. مدیریت فرهنگی ایشان شامل زمینه سازی برای تبدیل خراسان به مرکز عمده ی تمرکز شیعه، معرفی مبانی اندیشه شیعی، تلاش برای تحکیم مبانی کلامی شیعه، نشان دادن تسلط ائمه(ع) شیعی بر میراث نبوی و علوی در مواجهه با بزرگان ملل و نحل و ... می شود. مهم ترین رویداد در این برهه ی زمانی مناظرات امام رضا(ع) با سران ادیان و مکاتب مختلف می باشد که از محورهای مهم در مدیریت فرهنگی ایشان است. به دنبال این مناظرات امام رضا(ع) با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را مدیریت و از انحراف آن جلوگیری کردند. هدف از رساله حاضر تبیین و تشریح بسترها، زمینه ها، مولفه ها و پیامدهای مدیریت فرهنگی امام رضا(ع) است. در این رساله به روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی به این موضوع پرداخته شده است.