نام پژوهشگر: ملیحه ربیعی گورانسراب

پرورش تفکر در کودکان بر مبتای آموزه های اسلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  ملیحه ربیعی گورانسراب   عزت خادمی

پرورش تفکر کودکان در آموزه های اسلام از چه جایگاهی برخوردار است؟ این پژوهش در صدد است تا از نظرگاه آموزه های اسلامی به چهار پرسش مهم، جایگاه تفکر در اسلام، جایگاه کودک در اسلام، روش های پرورش تفکر در اسلام و موانع رشد تفکر بپردازد و دیدگاه اسلام را در این خصوص تبیین نماید. مطالعات به دست آمده حاکی از آن است که در تعالیم دین اسلام، پرورش تفکر از اهمیت ویژه ای برخوردار است و علمای دین در حوزه ی تربیت عقلانی از ضرورت آن سخن بسیار گفته اند و بهترین زمان برای شروع پرورش تفکر را دوران کودکی معرفی کرده اند. بررسی جایگاه کودک در اسلام حاکی از آن است که اسلام برای کودک و تعلیم و تربیت صحیح او اهمیت ویژه ای قائل است و دستورات و روش های ارزنده ای برای تربیت صحیح وی ارائه داده است. در این پژوهش به بررسی و استخراج روش های پرورش تفکر کودکان از تعالیم اسلامی پرداخته شده است که روش های نظیر خوب دیدن، خوب گوش کردن، خوب حرف زدن، روش بازی، پرسشگری، مباحثه، مناظره، قصه گویی و روش حل مساله از جمله روش هایی هستند که جهت پرورش تفکر کودکان از تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش حاصل شده اند. همچنین در این پژوهش به بررسی موانع تفکر صحیح و نقش آن ها در ضعف رشد تفکر کودکان نیز پرداخته شده است که نتایج به دست آمده حاکی از این است که موانعی نظیر هوای نفس، تقلید کورکورانه، شتاب زدگی، لجاجت، ضعف علم، خودخواهی و موانع احساسی و جسمی، از جمله موانع تفکر صحیح در کودکان می باشند. در این پژوهش بنا به ضرورت، به مباحث عقل و تربیت عقلانی از آنجا که منشا توانایی تفکر است نیز پرداخته شده است. این پژوهش با روش استنادی و تحلیلی و با مراجعه موردی به آیات قرآن، روایات اسلامی و تعالیم دینی پرورش تفکر در کودکان را از منظر آموزه های اسلامی بررسی و تبیین می نماید تا از این منظر دیدگاه روشنی را پیش روی والدین، مربیان و مسئولان تربیتی قرار دهد. کلید واژه ها: تفکر، کودک، پرورش تفکر، تربیت عقلانی