نام پژوهشگر: زید بطاط

الفکر الکلامی عند الشهید الصدر (ره)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1386
  زید بطاط   عبدالجبار الرفاعی

این نوشتار به بررسی روش شناسی شهید سیدمحمدباقر صدر در مباحث کلامی و ابداعات ایشان در این زمینه می پردازد و شیوه مباحث کلامی وی را با استفاده از قیاس و دلیل استقرایی در مسایلی همچون: الهیات، نبوت، امامت و معاد، بیان می کند. نویسنده می کوشد نوآوری های شهید صدر در طرح مباحثی مانند ارتباط مسایل کلامی با مسایل اجتماعی و علمی را به تصویر کشیده و رویکردی جدید از مباحث کلامی از منظر شهید صدر ارائه دهد. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظیم شده است. نگارنده در مقدمه تحقیق تعریفی از علم کلام و پیدایی و گسترش آن، موضوع علم کلام، روش این علم در پرداختن به مباحث اعتقادی و نقاط ضعف و قوت موجود در علم کلام را مطرح می سازد. وی در فصل اول به معرفی افکار و روش شناسی کلامی شهید صدر پرداخته و روش عقلی و قیاسی، روش استقرایی و مراحل و ویژگی های این روش ها در تبیین مسایل اعتقادی و نوآوری های وی را در این زمینه بررسی می کند. در فصل دوم دیدگاه های کلامی شهید صدر در مورد مباحث مربوط به الهیات مطرح شده و راه های اثبات صانع به روش عقلی، علمی و استقرایی و ابعاد اجتماعی توحید، صفات الهی، مسأله بداء و تفسیر آن توسط شهید صدر بیان گردیده است، در فصل سوم تحلیل و تفسیر شهید صدر در باره دین، نبوت و امامت مطرح گردیده و مطالبی مانند منشأ دین، مشکلات اجتماعی اسلام، نقش نبوت در زندگی انسان، اثبات نبوت پیامبر اسلام، رابطه معجزه با قوانین طبیعی، نقش امامت در زندگی انسان، اثبات عصمت امام و اعتقاد به مهدویت واکاوی می شود. در فصل چهارم برخی مفاهیم اعتقادی مربوط به انسان شناسی همچون: جبر و اختیار و حل شبهه های مربوط به آن، حُسن و قُبح عقلی و ارتباط آن با عدل الهی، اثبات معاد و ابعاد اجتماعی آن از دیدگاه شهید صدر بیان گردیده است