نام پژوهشگر: محمد زکی دوغان

تاثیر نماز بر شخصیت جوان و عوامل موثر بر گرایش جوانان به نماز از دیدگاه متون دینی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  محمد زکی دوغان   محمد علی حاجی ده آبادی

نماز بزرگ ترین عبادت برای خدا، و مهم ترین سفارش انبیای الهی است، که نقش موثری در ساختار شخصیتی انسان ها دارد. در دوران نوجوانی و جوانی که مهم ترین دوره شکل گیری شخصیت انسان به شمار می رود، علاوه بر این که دوره بلوغ و تغییرات جسمی و روحی بوده، و همچنین مرحله انتقال از دوران کودکی است، دوره شخصیت طلبی، اثرپذیری، علاقه مندی به مذهب و بهترین دوره تربیت و هدایت نیز محسوب می شود. در این مرحله، عواملی از قبیل خانواده، مربیان، دوستان، محیط زندگی و برنامه های تربیتی در شکل گیری شخصیت بسیار اثرگذار هستند. در این راستا، نماز به عنوان یک برنامه تربیتی مهم می تواند آرامش روانی، تنفر از بدی ها و رهایی از دام و کید شیطان را به همراه داشته باشد. حتی مقدمات نماز مانند وضو نیز اثرات ارزشمندی مانند طهارت روحی و جسمی را در پی دارد. نقش نماز در کیفیت بخشی به سایر اعمال، ریزش گناهان، سعادت مندی، و صبر و استقامت، از اهمیت بالای آن حکایت می کند. برای گرایش جوانان به نماز، عوامل متعددی ذکر شده است؛ خانواده با داشتن مسئولیت آموزش نماز به فرزندان، و واداشتن آنان به اقامه نماز همراه با ایجاد احساسی خوشایند در آنان، زمینه سازی برای تربیت دینی و آشنایی فرزندان با شرایط و عوامل موثر در تربیت، الگوسازی برای فرزندان، آموزش و نظارت در معاشرت ها و تکالیف دینی، و همچنین آسان گیری در عبادت، نقش عمده ای در این زمینه دارد. جامعه نیز با وظیفه راهنمایی، زمینه سازی تعلیمات مذهبی، و مدارا و برادری، در این زمینه نقش آفرینی می کند. دوستانی که خود گرایش به عبادت داشته باشند؛ حاکمان با ایجاد محیط سالم و داشتن سیره خوب؛ علما با تبلیغ دین حق؛ مدارس با برگزاری نماز جماعت و آموزش مسایل دینی؛ رسانه ها با ارایه مفاهیم دینی در قالب فیلم؛ امام جماعت با ارشاد و راهنمایی، عدم ممانعت از ورود کودکان به مسجد و ایجاد جذابیت در فضای مسجد؛ همگی در گرایش جوانان به نماز موثر می باشند.