نام پژوهشگر: صلاح الخزعلی

الطهاره الترابیه فی الکتاب و السنه (ما یتیمم به)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  صلاح الخزعلی   مجید کافی

پژوهش حاضر، از منظر فقهی به تشریح طهارت و پاکی خاک برای تیمم کردن بر آن می پردازد و حالات مختلف تیمم بر انواع خاک را بررسیده، و ادله فقهی مربوط به آن ها را بیان می کند. نویسنده ابتدا ازشرایط تیمم و حکم صحت و بطلان آن سخن رانده و صحت وضو با برف، صحت تیمم و عدم صحت آن به وسیله چیزهایی که از زمین خارج می شود و اختلاف نظر فقها در این زمینه را باز گفته، و تیمم به وسیله خاک با استناد به آیات قرآن، روایات، اصل عملی و اجماع را توضیح داده است. وی جواز تیمم بر انواع خاک با رنگ های مختلف را نیز بررسیده و معتبر و مشروط نبودن خشکی و خیسی خاک، صحت تیمم کردن بر خاک قبور، خاک استفاده شده و صحت و عدم صحت تیمم بر خاک پخته و سوخته را نیز شرح می دهد. او در ادامه شرط خالص بودن خاک در تیمم و حکم تیمم بر خاک مخلوط را نیز ذکر کرده و ادله قرآنی، روایی و اجماعی صحت تیمم بر چنین خاکی را همراه با مویداتی فقهی مبنی بر صحت تیمم بر مطلق زمین و انواع سنگ ها را ارائه می کند. نویسنده در بخش دیگری از نوشتار خود، حکم تیمم بر خاک معدن و اصل عملی در این باره، موارد اختلاف نظر فتاوای فقهای امامیه در صحت یا عدم صحت تیمم کردن بر گچ، آجر، سیمان، موزاییک، کاشی، غبار موجود بر لباس و سایر اشیا، غبار زیاد و غبار کم در زمین های سخت و سفت، غبار مخلوط شده با مواد دیگر و کیفیت تیمم بر غبار را به صورت مبسوط باز گفته و ادله فقهی را که عمدتاً تمسک به اصول لفظیه و اصول عملیه است، در این موارد، فراروی مخاطبان خویش می نهد. حکم تیمم در مواردی که شک در خاک یا زمین بودن آن داریم، حکم تیمم بر انواع زمین و خاک با حالات و ویژگی های مختلف، حکم تیمم روی ریگ ها و ماسه ها، شرح احکام تیمم در باره طهارت زمین و خاک مورد تیمم و عدم نجاست آن، حکم تیمم بر خاک یا زمین نجس در حال اضطرار، حکم تیمم بر خاک یا زمین مشکوک به نجاست و حکم تیمم بر خاک یا زمین غصبی، از دیگر موارد بحث در این تحقیق به شمار می آید.