نام پژوهشگر: علی کتیرایی فر

ساخت حسگر نوری بر پایه تثبیت 4- هیدروکسی سالوفن روی غشاء سلولز تری استات جهت اندازه گیری یونهای جیوه (ii) و سرب (ii)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1386
  علی کتیرایی فر   علی اصغر انصافی

حسگرهای نوری در واقع وسایلی هستند که یک خصوصیت شیمیایی را از طریق یک مبدل به علامت تبدیل می کنند. این حسگرها بر خلاف حسگرهای الکتروشیمیایی تحت تاثیر مزاحمت های الکترونیکی قرار نمی گیرند. همچنین قیمت مناسب و سهولت ساخت آنها برای اندازه گیری گونه های مختلف یونی در محلولهای آبی و آلی از دیگر مزایای آنها است. در این پروژه یک حسگر نوری یونی صفحه ای برای اندازه گیری یونهای سرب(ii) و جیوه(ii) ساخته شده است. واکنشگر 4ـ هیدروکسی سالوفن به عنوان شناساگر بر روی فیلم پلیمری سلولز استات تثبیت شد. ابتدا فیلم مذکور را در محیط بازی هیدرولیز نموده تا فعال شود. سپس فیلم در محلول 4ـ هیدروکسی سالوفن قرارگرفت تا تثبیت روی آن صورت گیرد. این فیلم ها در طول موج 323 نانومتر دارای ماکزیمم جذب می باشند. ولی پس از قرارگرفتن در محلولهای سرب(ii) و جیوه(ii) به ترتیب یک ماکزیمم جذب در طول موج های 434 و 429 نانومتر ایجاد می نمایند که از میزان جذب در این طول موج ها به عنوان معیار اندازه گیری استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف مانند زمان هیدرولیز، غلظت واکنشگر، ph تثبیت، ph تشکیل کمپلکس، زمان تثبیت و زمان تماس حسگر با محلول به منظور تعیین شرایط بهینه بررسی شد. زمان پاسخ این حسگر برای رسیدن به 98% سیگنال نهایی برای سرب(ii) و جیوه(ii) به ترتیب 10 و 6 دقیقه بدست آمد. در شرایط بهینه این حسگر دارای ارتباط خطی بین مقدار جذب و لگاریتم غلظت دردامنهء (m3-10×0/1-7-10×0/1) و (m2-10´0/1-6-10×0/1) به ترتیب برای سرب(ii) و جیوه(ii) می باشد. حد تشخیص اندازه گیری سرب(ii) وجیوه(ii) به ترتیب 7-10 ×0/1 مولار(02/0 قسمت در میلیون) و 7-10×4/5 مولار(10/0 قسمت در میلیون) بدست آمد. انحراف استاندارد نسبی در غلظت های 6-10×0/1 مولار و 5-10×0/1 مولار جیوه (ii) به ترتیب برابر 6/1% و 4/2% و با غلظت های 6-10×0/1 مولار و 5-10×5/2 مولار سرب (ii) به ترتیب برابر 1/2% و 7/3% بدست آمد.