نام پژوهشگر: محمد اکرم

حقیقت توحید و شرک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1383
  محمد اکرم   محمدباقر قیومی

برای تبیین حقیقت توحید و شرک و رد شبهات وهابیت در این زمینه ابتدا توحید و ملاکات شرکت از دیدگاه تشیع و سپس توحید و ملاکات شرک از دیدگاه وهابیت مورد بررسی قرار گرفت. مکتب اهلبیت: در باب مفهوم توحید و شرک و مراتب آن حقایق عمیق و ظریفی را عرضه کرده است در این مکتب توحید عبارت است از اعتقاد قطعی به وحدانیت ویکتایی خداوند در ذات صفات با ذات وحدت خارجی مطرح است و در بحث صفات خیریه تشبیه تجسیم و تعطیل را از ذات حق تعالی نفی کرده است و به پیروی از امامان معصوم راه تأویل عقلی را در پیش گرفت. در توحید افعالی (خالقیت و ربوبیت) و حتی توحید در استعانت ملاک و عنصر اصلی توحید و شرک بعنوان اعتقاد استقلال و عدم استقلال نسبت به موثر و مدعومنه مطرح است و در توحید عبادی عنصر اصلی تشکیل دهنده عبادت بعنوان مبنایی شیعه در این زمینه ارایه شد. در تعریف عبادت چنددستگی علمای وهابیت وجود دارد که برای آنها مشکلاتی ایجاد کرده است ما چند نوع تعاریف عبادت از کتب وهابیت ذکر کردیم و سپس عنصر اصلی تحقق عبادت را بعنوان مبنای مختارشان بیان کردیم و آن عبارت از انجام عمل با خضوع تام و محبت تام است و کسانی که عنصر اعتقاد رادر عبادت پذیرفته اند در هنگام اتهام شرک براعمال مسلمین از مبانی نظری خود دست برمی دارند و از ابزارهای دیگر استفاده می کنند که ریشه نظری و منطقی حتی در عقاید خودشان ندارد. بعد از بررسی در آثار وهابیت این نتیجه بدست آمده که بیشتر نزاع و اتهام شرک از طرف وهابیت براعمال مسلمین بلاخص شیعیان در اعمالی است که مربوط به اولیای خدا پس از مرگ است و اعمال مسلمین در این باب در چند دسته تقسیم می شود. برای نقد مبانی و ملاکات شرک وهابیان بعضی از اصول عام ذکر شد و بعضی از لوازم عقیدتی شرک آمیز وهابیت بعنوان طعن بر آنها وارد شد و این بخاطر این است که اگر قرار باشد مکتبی بنابر لوازم عقیدتی مکتب دیگر اهل آن مکتب را تکفیر کند وهابیان مستحق تر به این امر هستند در آخر فصلی بعنوان مبارزه ائمه و علمای شیعه با انحرافات و خرافات مطرح شد و مقصود در این بحث این است که کسانی فکر نکنند که فقط وهابیان مدافعان توحیداند و در این زمینه حساسیت دارند بلکه در حقیقت شیعیان پاسدار مکتب توحید بوده و هستند و در طول تاریخ با دسیسه های دشمن احیانا اگر در مسیر تشیع انحرافی رخ داده ائمه و علمای شیعه فورا به مبارزه برخواستند و تا حد جان جلو رفتند. در ابتدا بعنوان مقدمه اهمیت بحث و سیره تاریخی بحث توحید و شرک نزد سلفیه و و هابیت ذکر شد و اصطلاح شناسی و بعضی از پیش فرضها در کلیات مطرح شد.