هدف تحقیق حاضر شناسایی و طراحی مدل فرآیند خرید بی برنامه با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. در این راستا پس از مطالعه مبانی نظری و پیشینه تحقیق و با استفاده از نظرسنجی خبرگی متغیرهای موثر بر فرآیند خرید بی برنامه مشخص و در قالب مدل مفهومی تحقیق ارائه گردید. روش تحقیق حاضر کمی با رویکرد توصیفی است و از طریق پرسشنامه داده های مورد نیاز جمع آوری گردیده است. برای تحقق هدف تحقیق ، خریداران ایرانی در مراکز خرید در شهرهای یزد و تهران به عنوان جامعه آماری تحقیق درنظر گرفته شدند. داده هایجمع آوری شده با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که از بین متغیرهای شناسایی شده تحقیق متغیرهای بی برنامه گی مصرف کننده، لذت از خرید، خود کنترلی، احترام، عزت نفس، رضایت از زندگی در قالب عوامل فردی با تحت تأثیر قرار دادن تمایل و قصد ( نیت) مصرف کنندگان یزدی و تهرانی بر رفتار خرید بی برنامهآن هاتأثیرمی گذارند و باعث می شوند که آن ها به این سبک از خرید روی بیاورند همچنین مشخص گردید متغیرهای زمان در دسترس، پول در دسترس، تنوع انتخاب، لذت جستجو، سودمندی جستجو، تبلیغات شفاهی، هنجارهای اجتماعی و آگاهی در مورد محصولات جدید با قرار گرفتن در گروه عوامل موقعیتی و تنها از طریق تأثیر بر تمایل مصرف کنندگان بر رفتار خرید بی برنامهآن ها اثر می گذارند؛ علاوه بر این تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر رفتار خرید بی برنامه با استفاده از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه یا همان (indepent-samplet) و آزمون تحلیل واریانسبررسی شدند. نتایج نشان داد که جنسیت، تعداد فرزندان، میزان درآمد و میزان پس انداز تأثیری بر رفتار خرید بی برنامه ندارد اما وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال، میزان تحصیلات و سن افراد بر رفتار خرید بی برنامهمصرف کنندگان موثر است.