نام پژوهشگر: سید یوسف موسوی محفوظی

بررسی ونقد احادیث نهج الفصاحه : منبع شناسی،رجال شناسی، ترجمه وشرح واژه های غریب(شماره ی 201 تا400)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سیده زهرا موسوی   قاسم بستانی

کتاب نهج الفصاحه تألیف استاد مرحوم ابوالقاسم پاینده است. این کتاب شامل 3227 حدیث و 16 خطبه از پیامبر(ص) و یک مقدمه ی مفصّل در 167صفحه که در ابتدای کتاب نوشته شده است. مولف در این کتاب، از منابع معتبر و اصیل و غیر آن از کتب شیعه و سنی، احادیث را گردآوری و ترجمه کرده است، ولی اسناد این روایات نقل ننموده است. نقد وبررسی این روایات به دو لحاظ، حائز اهمیّت است: 1- انتساب این روایات به ساحت مقدّس نبی اکرم(ص). 2- محتوای آموزشی و تربیتی این روایات. بعد از بررسی و ارزیابی احادیث منتخب و با توجّه به مطالبی که در این پایان نامه بیان شد، می توان به امور ذیل اشاره نمود: بسیاری از این احادیث را نمی توان در منابع دست اوّل و معتبر حدیثی به گونه ای یافت که عنایت ویژه ی قدما، از علمای حدیث شناس شیعه به آن احراز شود. موضوع و مضمون روایات بیشتر درباره ی فضیلت و اخلاقیّات است و احادیث فقهی، کمتر در میان آن ها دیده می شود. بیش تر روایات نهج الفصاحه، دارای متنی کوتاه هستند. این احادیث بیشتر در منابع عامّه یافت می شود. در بین این روایات، احادیث مرفوع، مرسل و ضعیف، مشاهده می شود. حدوداً شش روایت بدون سند، نقل شده بودند. یازده روایت، فقط در نهج الفصاحه یافت شده و در کتب روایی دیگری مشاهده نشد. بیشتر روایات از کتاب «الجامع الصغیر» جلال الدین سیوطی و کنز العمال متّقی هندی، استخراج شدند. بعضی از روایات فقط در «الجامع الصغیر» سیوطی و برخی دیگر فقط در «کنز العمال» متقی هندی یافت شدند. برخی روایات با کمی تفاوت لفظی در منابع دیگر نقل شده اند. در این پایان نامه، سی و هشت واژه ی غریب، از میان واژگان احادیث، شرح داده شد.