نام پژوهشگر: سهیلا شکری مهماندوست علیا

ارزیابی اثرات کلسیم بر کاهش تنش شوری در گیاه پریوش (catharanthus roseus)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1392
  سهیلا شکری مهماندوست علیا   مهری عسکری

شوری خاک یک مشکل جهانی و جدی برای کشاورزی جهان است چرا که بازده محصول را در سراسر نواحی تحت تاثیر کاهش می دهد، در ایران نزدیک 5/12 درصد از زمین های کشاورزی تحت تاثیر شوری هستند. یک راه ممکن برای کاهش اثر شوری روی تولیدات گیاهی افزودن مکمل کلسیم به آب آبیاری است. غنی کردن محیط با کلسیم رشد مهار شده توسط شوری را در گیاهان گلیکوفیت بهبود می دهد. در این پژوهش اثرات غلظت های مختلف سدیم کلرید (0، 35، 70 و 100 میلی مولار) بر گیاه پریوش تحت تیمار غلظت های مختلف کلسیم کلرید (0، 5 و 10 میلی مولار) بررسی شد. نتایج نشان داد که تنش شوری به تنهایی پارامتر های رشد و مقدار رنگیزه ها، عنصر پتاسیم، کلسیم، نسبت k/na، نسبتca/na و پروتئین کل را کاهش می دهد و میزان عنصر سدیم، فسفر، مقدار پرولین، آنزیم های آنتی اکسیدان و آلکالوئید کل را نسبت به گیاه شاهد افزایش می دهد. تیمار کلسیم به تنهایی پارامترهای رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، میزان پروتئین، جذب پتاسیم و کلسیم، نسبت k/na و ca/na را در مقایسه با گیاهان کنترل افزایش داده است و میزان پرولین و مقدار سدیم را کاهش داده است و بر میزان آلکالوئید کل، فسفر و تعداد برگ هیچ تاثیری نداشته است. اثر متقابل تنش شوری و تیمار کلسیم کلرید نشان داد که افزودن کلسیم کلرید به محیط شور مقدار پارامتر های رشد، رنگیزه ها، پتاسیم، کلسیم، نسبت k/na، نسبت ca/na، پروتئین کل و آنزیم های آنتی اکسیدانی را نسبت به تیمار شوری تنها افزایش می دهد و میزان سدیم، و پرولین را نیز نسبت به گیاهان تحت شوری تنها کاهش می دهد. بنابراین، زمانی که کلسیم به محیط رشد افزوده شده باشد توانایی گیاه پریوش برای رشد و بقاء در خاک های شور افزایش می یابد.