نام پژوهشگر: میثم مداحی

بررسی سوگند در فقه و نظام حقوقی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  میثم مداحی   صفدر محمدی

سوگند در هم? فرهنگ ها و نظام های دینی ، سیاسی و حقوقی رایج بوده است . در روزگاران گذشته که اسناد مکتوب و امضاء آن ها به اندازه امروز شایع نبوده است ، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است . سوگند در اوستا به معنای گوگرد است در وندیداد به کاررفته که در واقع آن آب آمیخته به گوگردی بوده است که به تجویز وندیداد در ایران باستان به متهم میخوراندند وازروی اثرآن مقصر یا بی تقصیر بودن متهم را تعیین می کردند . سوگند در حقوق ایران یکی از ادله ای است که شناسایی ، احترام و رعایت آن بیش از آن که به عرف متکی باشد، به احکام دینی مبتنی است. سوگند ، اعلام اراد? تشریفاتی است که به نام خداوند متعال انجام می شود و اعلام کننده تنها شاهد راستگویی خود را خداوند قرار میدهد و بدین وسیله ، خود را در معرض مکافات قسم دروغ قرار می دهد . پس ، اثر نامتعارف این اعلام در دادرسی منوط به درج? ایمان گوینده به عالم غیب و عدل خداوند است و به همین جهت باید پذیرفت که سوگند به خدا بایستی ویژه خداپرستان باشد و دیگران باید به آنچه که مقدس می شمرند قسم یاد کنند و گرنه حکمت سوگند در التزام به گفتار صدق و اجرای وعده های آینده از بین می رود . سوگند ضعیف ترین دلیل در بین ادله به معنای اخص، می باشد که عملکرد این نوع دلیل فقط به منظور فصل خصومت است. درحقوق امامیه وقتی سوگند اعتبار دارد که به نام الله و دیگر نامهای مخصوص خداوند باشد و سوگند به صفات خداوند را کافی نمی دانند. بعضی از فقها عقیده دارند ملتهایی که به خداوند ایمان ندارند سوگند آنها چیزی خواهد بود که برای آن احترام قائل هستند .