نام پژوهشگر: نرگس بارانی

زمین شناسی اقتصادی کانسار آهن سرویان،دلیجان (استان مرکزی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده علوم پایه 1392
  نرگس بارانی   حسن زمانیان

کانسار سنگ آهن سرویان در استان مرکزی، در شمال شرق شهرستان دلیجان و در فاصله 30 کیلومتری این شهرستان،واقع شده است.از لحاظ تقسیمات زونهای ساختاری ایران، قسمت کوچکی از زون ایران مرکزی می باشد که در محل زاویه چین خوردگی البرز و زاگرس و در زیر پهنه آتشفشانی ارومیه- دختر واقع شده است. در اثر نفوذ توده های حدواسط (گرانودیوریتی – دیوریتی) در سنگ میزبان( آهک، شیل و مارن)در این منطقه کانی سازی رخ داده است. پلاژیوکلاز، گارنت، پیروکسن، اپیدوت، آمفیبول، کلسیت مهمترین کانی های مشاهده شده در این کانسار می باشند. مگنتیت عمده ترین کانه فلزی می باشد. هماتیت، پیروتیت، پیریت،کالکوپیریت، اسفالریت و بورنیت از دیگر کانه های موجود در این کانسار می باشند. با توجه نمودارهای سری ماگمایی می توان محیط تکتونوماگمایی فرورانش حاشیه قاره ای و وابسته به قوس های آتشفشانی را برای منطقه مورد مطالعه در نظر گرفت . براساس نتایج آنالیز الکترو میکروپروپ گارنت های مورد مطالعه از نوع آندرادیت- گروسولار و ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن های آنالیز شده ازنوع دیوپسید-هدنبرژیت می باشد. مطالعه میکروسکوپی مقاطع نازک و نتایج آنالیز xrf نمونه های کانسار سرویان موٌید وجود زون بندی به تناسب فاصله از توده نفوذی بدین ترتیب می باشد: 1-توده آذرین بکر2-سنگ های آذرین اسکارنی شده3-سنگ میزبان اسکارنی شده4-توده معدنی5-سنگ میزبان اسکارنی شده6-سنگ میزبان بکر. نتایج مطالعه سیالات درگیر در کانی های کلسیتی و کوارتزی منطقه نشان می دهد که بیشترین نوع سیال درگیر مطالعه شده از تیپ دو فازه مایع-گاز l+v می باشند. دامنه تغییرات دمای همگن شدن بین 6/132تا حداکثرتا 370 درجه سانتیگراد می باشد. درجه شوری میانبارهای سیال از 166/0تا78/33درصد وزنی نمک متغییر است. ژنز کانسار آهن سرویان براساس مطالعات صحرایی، کانی شناسی، سیالات درگیر و بررسی گارنت و پیروکسن موجود در منطقه از نوع کانسارهای اسکارنی کلسیتی می باشد.