نام پژوهشگر: فاطمه امام دادی

بررسی جلوه های ویژه ی بافت در مجموعه آثار نقاشی جشنواره ی اول و دوم هنر جهانی مقاومت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1392
  فاطمه امام دادی   حبیب الله صادقی

بافت در اصطلاح به نمود و ظاهر یک سطح از جنبه ی قابل لمس آن گفته می شود. این عنصر تجسمی را عموماً با حس لامسه در ارتباط می دانند، در صورتی که بیشتر با استفاده از قوه ی بینایی و در اثر کسب تجربه و در عین حال به مدد هر دو و به طور همزمان تجربه می گردد. دو دسته بافت به طور عمده وجود دارد: یکی مرتبط با تغییرات روی بستر به کمک کلاژ و دیگری تغییراتی که به کمک رنگ و چگونگی استفاده از آن به وجود می آید. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر بافت در ایجاد قالبی مناسب برای انتقال محتوای یک اثر نقاشی بود. در این پایان نامه، 57 اثر نقاشی از میان آثار ارائه شده به جشنواره ی جهانی هنر مقاومت 1 و 2 که در آن ها عنصر بافت به شکل بارزی مورد توجه هنرمندان قرار گرفته بود انتخاب شد. پس از بررسی، توصیف و تفسیر بافت در آن ها، علل گرایش هنرمندان به استفاده از بافت در این آثار تحلیل شد. 75.4% از کل آثار بررسی شده در ارتباط با موضوع مقاومت بودند که در 4 دسته ی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی-دینی و مرتبط با واژه مقاومت تقسیم بندی شدند. کاربرد بافت در 61.4% از آن ها، به انسجام میان قالب و محتوا منجر شده و در 14% دیگر صرفا تزئینی استفاده شده است. در 24.5 درصد باقیمانده، موضوع آثار قابل تشخیص نبود که در 17.5 % آن ها بافت، موجب ارتقاء کیفیت بصری گردید و در 7% دیگر، بافت به عنوان عنصر صرفا تزئینی به کار رفته بود. بنابراین در آثار نقاشی معاصر ایران، بافت به عنوان قالب مناسب جهت انتقال مفهوم به کار می رود.