در دهه اخیر در شهرها و کشورهای سطح جهان، شاهد سیاست های سرمایه گذاری بزرگ مقیاس در فضای شهری هستیم. این سیاست ها ابتدا با نوسازی های دهه 1970 شکل گرفت که هدف آن نوسازی شهرها در سطح وسیع با تخریب مناطق فرسوده و آسیب دیده پس از جنگ جهانی، ایجاد فضاهای شهری خاطره انگیز و بزرگ و ساخت شهرهای صنعتی بود. چندی بعد این اقدامات توسط شهرسازان مورد نکوهش قرار گرفت و اجرای این فعالیت های تا حدی متوقف شد. در قرن 20 موج جدیدی از سیاست های ایجاد ابرپروژه های شهری با هدف جهانی شدن شهرها و جذب سرمایه های جهانی آغاز شده است. در سال های اخیر این جریان سرمایه گذاری در ایران نیز آغاز شده است. مجموعه مگامال تهران، موج های آبی مشهد، مجموعه میدان شهدای مشهد به عنوان دومین پلازای دوطبقه جهان و ... از جمله این نوع پروژه ها می باشند. به طور قطع این نوع اقدامات تأثیرات بسزایی در بازارهای جهانی، اقتصاد کشورها، سرمایه های مالی و ... دارد. اما آنچه که مهم است تأثیراتی است که ابر پروژه های شهری بر سطوح متفاوت شهری از جمله تغییرات ارزش افزوده زمین و نوسانات قیمت زمین و مسکن، جذب جمعیت و یا جابجایی جمعیت و ... دارند. هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیرات ایجاد ابرپروژه شهری الماس شرق در توسعه اجتماعات محلی پیرامون آن می باشد. ابعاد مورد بررسی در این تحقیق ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و محلات مورد بررسی سه محله شهرک توس، کاریزک و اسماعیل آباد می باشد. به منظور جمع آوری اطلاعات از 276 پرسشنامه استفاده گردید. روایی و پایایی سوالات با آلفای کرونباخ بررسی شد. به منظور تجزیه و تحلیل از آزمون های آماری t تک نمونه ای و تحلیل واریانس استفاده شد. با استفاده از تحلیل مسیر میزان تأثیرپذیری هر یک از ابعاد با اجرای ابرپروژه الماس شرق محاسبه و نقشه پهنه بندی تأثیرات با نرم افزار gis تهیه گردید. نتایج نشان داد که بعد کالبدی با اجرای پروژه رشد و توسعه یافته اما در ابعاد اجتماعی و اقتصادی نه تنها بهبودی حاصل نشده بلکه در برخی موارد موجب بروز مشکلاتی از جمله کاهش امنیت و جابجایی ساکنین و ... شده است. نتایج تحلیل مسیر و آزمون واریانس نشان دادند که ابعاد اجتماعی و اقتصادی با اجرای ابرپروژه بیشتر از کالبدی و زیت محیطی متأثر شده اند. روی هم گذاری لایه ها در gis نیز نشان داد که محله کاریزک بیشترین تأثیر منفی و محله اسماعیل آباد بیشترین تأثیر مثبت را با اجرای ابرپروژه الماس شرق داشته است.

امنیت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان در ساختارهای شهری به شمار می رود و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فضای شهری به عنوان حوزه ای عمومی در صورت ایجاد احساس امنیت علاوه بر آن که آرامش را برای شهروندان به ارمغان می آورد، سطح تعاملات و فعالیت های اجتماعی را افزایش می دهد احساس مطلوب و رضایت محیطی را در شهروندان تقویت می نماید. در این پژوهش پس از بررسی مطالعات صورت گرفته، مبانی نظری مرتبط با منظر، منظر شهری با تحقیق در سه بعد ادراک، فعالیت و فرم در شکل گیری منظر مطلوب، مولفه های «حس مکان»، «هویت مکان»، «خاطره انگیزی»، «خوانایی و تصویری روشن از محیط»، «ادراک عمومی و لذّت بصری» و «فرم و ریخت» به عنوان شاخص هایی برای سنجش احساس امنیت شهروندان با استفاده از شاخص های منظر شهری تعریف شده اند.