پس از جنگ جهانی اول و استقلال کشورهای خاورمیانه ، که تحت استعمار غرب و یا در قیمومت آنها بودند ، منطقه شاهد بوجود آمدن دولت-ملت و اندیشه ای (نهضتی) ، به نام ملی گرایی (ناسیونالیسم) شد. حتی در ادبیات تاریخ روابط بین الملل نیز اولین دهه های آن دوران، عصر ناسیونالیسم و دیکتاتورهای ملی گرا نامیده می شود. این احساسات ناسیونالیستی در خاورمیانه در ابتدا بصورت استقلال خواهی و واکنشی بود علیه حضور استعمار بیگانگان نمود پیدا کرد که به وقوع جنبشها و شکل گرفتن حکومتهای مستقل سیاسی انجامید. در دوران بعد یعنی دوران جنگ سرد و پس از آن تا به امروز ، این مقوله و احساسات به صُوری دیگر در سیاست کشورها و بطور مشخص در گفتارها و اعمال سردمداران و سیاستمداران کشورها نمایان شد، یا حتی جایش را به یک ایدئولوژی دیگر داد. در این پایان نامه میزان و نقش این احساسات ناسیونالیستی و حافظ? تاریخی متأثر از آن بر سیاست داخلی و خارجی را به طور موضوعی به دو کشور ایران و عراق اختصاص می دهیم و تأثیراتش را بر روابط متقابل و تنش های دو کشور بررسی می نمائیم. همچنین به این سوال، «که پدید? ملی گرایی و حافظ? تاریخی ، بر روابط و تنشهای دو کشور ایران و عراق چه تأثیری داشته است؟» ، چنین پاسخ داده می شود که ، ملی گرایی و حافظ? تاریخی، بر روابط سیاسی ، اقتصادی و منازعات ایران و عراق، بویژه در دوران حکومت حزب بعث و دیکتاتوری صدام، تأثیر عمیقی داشته و علیرغم وجود عوامل سازنده همگرائی همانند دین و مذهب مشترک، ارتباطات فرهنگی و اقتصادی، ممکن است در آینده نیز موجب تنش گردد.