نام پژوهشگر: ساسان نیک رفتار خیابانی

بررسی تاثیر رسانه و آموزش رسمی بر زبان محلی ترکی آذری در دوره ی رضاشاه (در منطقه شمال غرب ایران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده حقوق 1392
  ساسان نیک رفتار خیابانی   حسین بنی فاطمه

پژوهش حاضر بر این است تا با شرح سیاست های فرهنگی اعمال شده ی دوران رضاشاه در جامعه در تمامی حوزه ها بخصوص نظام آموزشی و رسانه، تاثیرات آن را بر وضعیت مردم شمال غرب کشور و به طور مشخص ترکی آذری زبانان بررسی کند. لذا برای فهم بهتر این سیاست های جدید ابتدا تاریخ، جایگاه و نقش مردم آذربایجان به طور خاص و وضعیت تاریخی کشور به طور عام در دوران پیش از رضاشاه بررسی می شود تا شرایط تکوینی و تحولات تاریخی داخلی و خارجی هر چه بیشتر روشن شود. این پژوهش به صورت کیفی و اسنادی انجام گرفته است. برای این منظور تحلیل داده های تاریخی براساس نظریه ی بازتولید فرهنگی پیر بوردیو صورت گرفته است. طبق این نظریه دولت مدرن با در اختیار داشتن ابزارهای لازم و به جهت پیشبرد اهداف طبقه ی مسلط سعی دارد از طریق نظام آموزشی و سیاست های فرهنگی، هژمونی و خشونت نمادین خود را بر توده ی جامعه اعمال نموده و ارزش های مورد نظر طبقه ی مسلط را بازتولید کند. نظریه ی بوردیو به دلیل تازگی و جامعیت آن برای چارچوب نظری پژوهش حاضر انتخاب شد. بوردیو در این نظریه با استفاده از مفاهیم عادت واره، میدان، انواع سرمایه های فرهنگی و نمادین، ناسازی، بازتولید و خشونت نمادین چگونگی این اعمال فشار از طریق نظام آموزشی به شکل پنهان را فاش می کند. پیوند میان داده های تاریخی پژوهش و نظریه ی بالا بیانگر این است که رضاشاه با توجه به شرایط زمانی و مکانی و گفتمان حاکم بر نیروهای داخلی و بین المللی به سیاست های فرهنگی کلان در جامعه دست زد. نظام آموزشی در این دوران بشدت گسترده و متحول شد و در سایه ی گفتمانی حاکم و روشنفکری ناسیونالیسم، هر گونه نوشتن، آموزش و نشر به زبان های محلی ممنوع شد. نتیجه ی این اقدامات کاهش شدید سرمایه های فرهنگی مردم آذربایجان، مهاجرت، کاهش اعتماد به نفس، ایجاد حس کوچک بینی نسبت به زبان مادری و گرایش به عدم استفاده از آن در جنبه های شفاهی و بخصوص کتبی شد.