نام پژوهشگر: سکینه طالبی کناری

مهرگان در اشعار مهیار دیلمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  سکینه طالبی کناری   حسین یوسفی آملی

اعیاد یکی از ابزار جشن و شادی مردم و مشخص کننده هویت هر ملت هستند. ایرانیان در دوران باستان مراسم و جشن های بسیاری داشته¬اند که برخی از آنها به دوره ی اسلامی نیز کشیده شده است. یکی از جشن های مهم ایرانیان در عهد باستان که پس از نوروز بزرگترین جشن محسوب می شد، عید مهرگان است. این جشن چهارهزار سال قدمت دارد و دیرینگی این جشن دست کم، به دوران شاهان باستانی و بزرگی چون فریدون باز می گردد. با نفوذ ساسانیان در صدر اسلام عرب ها به نحوی با مهرگان آشنا شدند که تاثیر آن را می توان به خوبی در ادبیات عرب مشاهده کرد. خلفای اموی، عباسی و حاکمان نیمه مستقل قرن های سوم و چهارم، عمدتا با برپایی این مراسم مخالفتی نداشتند. شاعران با فرارسیدن جشن مهرگان فرصت را مغتنم می شمردند و با تبریک گفتن عید و مدح حاکمان و ممدوحان، از طریق سروده های خویش به آنان تقرب می جستند. مهیار دیلمی یکی از شاعران ایرانی بوده ولی به عربی شعر سروده است. او سعی کرده تا از طریق اشعار خود آداب و رسوم ایرانی را به عرب ها معرفی کند و نقش مهمی در حفظ و انعکاس عیدهای ایرانی داشته باشد. ما در این پژوهش برآنیم تا اشعاری از دیوان این شاعر بزرگ را به همگان بنمایانیم و نمونه های گوناگونی از اشعارش را که در ارتباط با مهرگان سروده شده است مورد بررسی قرار دهیم.