نام پژوهشگر: آرش امرایی

تحلیل انتقادی شعر ستایشی تا پایان قرن هشتم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  آرش امرایی   نصرالله امامی

این رساله بازتاب کوششی است برای نشان دادن ارزش و بررسی انتقادی شعر ستایشی در ادب فارسی .بازه ی زمانی مورد بحث در این پژوهش، از آغاز حضور شعر ستایشی در ادبیات فارسی، تا پایان قرن هشتم است. با توجه به تأثیر اتفاقات وامور سیاسی در شعر ستایشی، طول مدّت مورد بحث را به چهار دوره ی سامانیان، غزنویان، سلجوقیان و مغول وایلخانی تقسیم شده وبر اساس این سلسله ها شعر ستایشی را مورد تحقیق وبررسی قرار داده ایم. در هر دوره یک یا چند شاعر جریان ساز را به عنوان نماینده ی آن دوره انتخاب و ضمن مطالعه اشعار ستایشی آن ها، ویژگی ها و همچنین جوانب پسندیده وناپسند اشعار ستایشی آنان را استخراج کرده ایم و با ارائه ی شواهدی به تحلیل و تبیین موارد مطرح شده در این زیرگونه ی شعری پرداخته ایم. این رساله مشتمل بر پنج فصل است:در فصل اوّل کلیّاتی در مورد شعر ستایشی، تاریخ شعر ستایشی، اهداف، ادوار و داوری در مورد شعر ستایشی بیان شده است. در فصل دوم ابتدا ویژگی های شعر ستایشی دوره سامانیان ذکر شده وبه دنبال آن، اشعار ستایشی رودکی به عنوان نماینده ی این دوره، بررسی گردیده است. فصل سوم نیز به بررسی و بیان مشخصّات وویژگی های اشعار ستایشی دوره ی غزنوی در شعر شاعران برجسته این دوره، یعنی فرّخی، عنصری، منوچهری و مسعود سعد اختصاص یافته است. در فصل چهارم ابتدا کلیّت شعر ستایشی دوره ی سلجوقی بررسی و سپس، شعر ستایشی امیر معزّی، انوری، سنایی و خاقانی تحلیل گردیده است. در فصل پنجم نیز ابتدا اطّلاعاتی کلّی در مورد شعر دوره ی مغول و ایلخانی ارائه شده ودر ادامه، اشعار ستایشی سعدی وحافظ به عنوان نمایندگان این دوره، مورد بررسی قرار گرفته است.پس از بررسی همه جانبه ی شعر ستایشی در ادوار مورد بحث،به این نتیجه دست یافتیم که ارزش ها و فواید فراوانی بر شعر ستایشی مترتب است که می تواند دیدگاه مخاطبان شعر فارسی را نسبت به این نوع شعر تغییر دهد.