نام پژوهشگر: مژگان شعیبی

بررسی خصوصیات فردی گونه پده pupolus euphratica oliv
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زابل - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  مژگان شعیبی   اکبر فخیره

در این تحقیق، آت اکولوژی گونهolivpupolus euphratica در دشت سیستان مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور، ابتدا رویشگاه آن در دشت سیستان به کمک نقشه های 1:50000 موضوعی مانند نقشه توپوگرافی، نقشه خاک شناسی، تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای صحرایی مشخص گردید. سپس مواردی از قبیل خصوصیات اقلیمی و خاک رویشگاه همچنین، خصوصیات کمی گونه از قبیل، ارتفاع درخت، قطردرخت، درصد تاج پوشش و تراکم گونه و نیز، فنولوژی این گونه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که، این گونه دارای چند رویشگاه طبیعی در منطقه از جمله منطقه نیاتک، جزینک و زهک می باشد. میزان بارندگی سالیانه در منطقه مورد مطالعه 8/60 میلی متر و دمای متوسط سالانه 6/22 درجه سانتی گراد می باشد. نتایج حاصل از اندازه گیری پارامترهای رویشی هر درخت نشان داد، متوسط تعداد در هکتار درختان در رویشگاه بین 280 تا 360 می باشد. متوسط قطر درختان بین9 تا 12 سانتی متر و متوسط ارتفاع درختان بین3 تا 5 متر و درصد تاج پوشش درختان نیز بین 28 تا 58 می باشد. این گونه بر روی انواع بافت خاک از سبک تا سنگین گسترش دارد اما در خاک های متوسط تا سنگین دارای تراکم و ارتفاع بیشتری می باشد. میزان متوسط کربنات کلسیم در خاک رویشگاه بین14 تا 38 درصد، متوسط کربن آلی بین 3 تا 4 درصد، متوسط ازت بین 34/0 تا 41/0 درصد، اسیدیته بین 7 تا 8، هدایت الکتریکی بین 18 تا 30 دسی زیمنس بر متر، میزان شن بین 28 تا 89 درصد، رس بین 1 تا 24 درصد، سیلت بین 10 تا 51 درصد و میزان رطوبت اشباع در خاک رویشگاه بین 21 تا 38 درصد می باشد. نتایج حاصل از بررسی های همبستگی بین عناصر خاک و پارامترهای درخت نشان داد بین هدایت الکتریکی خاک و ارتفاع درختان در سطح اطمینان1 درصد و نیز با تراکم درختان در سطح اطمینان5 درصد ارتباط معنی دار وجود دارد. همچنین بین رس موجود در خاک رویشگاه و ارتفاع درختان و نیز تراکم درختان در سطح اطمینان5 درصد ارتباط معنی دار وجود دارد. بررسی فنولوژی گونه نشان داد مرحله برگدهی جدید گونه نیمه دوم اسفند ماه، مرحله گلدهی اواسط اردیبهشت، شروع خزان در فصل پاییز و اواخر آذر و بذر دهی گونه از اواسط مرداد شروع شده و تا مهر ادامه پیدا می کند. روش اصلی تکثیر این گونه در سیستان بیشتر از طریق قلمه می باشد. این گونه در برابر شرایط سخت و خشکسالی های پی در پی در منطقه و همچنین تحمل شوری و اسیدیته بالا در خاک مقاومت زیادی داشته است. با توجه به ویژگی های یاد شده، این گونه می تواند در برنامه های مدیریتی و اصلاحی دشت سیستان مورد استفاده قرار گیرد.