معادن زغال سنگ گلندرود و کارخانه زغالشویی وطنی در استان مازندران یکی از مناطق تولید کننده زغال سنگ و کنسانتره زغال در حوزه زغالی البرز مرکزی است. بر اساس مطالعات کانی شناسی و ژئوشیمیایی، پیریت مهمترین کانی سولفیدی موجود در زغال سنگ گلندرود است . حضور فراوان کانی های کربناته و آواری، گوگرد پایین (35/0 درصد وزنی) و محتوای خاکستر بالا بیانگر تشکیل این زغال ها در محیط های مرتبط با پیت های توپوزنی آب شیرین است. بر اساس نتایج ماتریس همبستگی، آنالیز خوشه ای و آنالیز مولفه اصلی اکسیدهای k2o, na2o, al2o3, sio2 و tio2 با کانیهای آلومینوسیلیکاته، عناصر mgo, cao و mno با کانی های کربناته (کلسیتو دولومیت) و fe2o3 و so3 با پیریت های موجود در زغال سنگ گلندرود مرتبطند. همبستگی مبهم بین p2o5 با سایر اکسیدهای اصلی و گزارش شدن آپاتیت در زغال سنگ گلندرود می تواند نشانگر دو منشائی بودن آن باشد. همبستگی منفی بین tio2, k2o, na2o, al2o3, sio2 با cl بیانگر منشاء آلی کلر است. همچنین v و rb از کانیهای آلومینو سیلیکاته و y, ce, pb, cr, co , cu, ni و zn از کانیهای سولفیدی و ba، sr از کانی های کربناته و کانی های فسفات دار منشاء می گیرند. اکثر عناصر کمیاب در زغال سنگ گلندرود نسبت به زغال سنگ های چین، آمریکا و کلارک زغال سنگ ، غنی شدگی و عناصر nb و کلر تهی شدگی نشان می دهند. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی، درصد اکسیدهای fe2o3 ، so3 و cao در باطله های زغالی کارخانه زغالشویی وطنی در مقایسه با خوراک همگن کاهش یافته است. این امر بیانگر انجام فرایندهای اکسیداسیون کانی های سولفیدی به ویژه پیریت و افزایش غلظت سولفات در زهاب ها می باشد. همچنین باطله های زغالی در مقایسه با نمونه همگن کارخانه نسبت به ni, cu, ba, sr و zn تهی شدگی و y, v, rb و zr غنی شدگی نشان می دهد. براساس مدل کیبز منشاء شیمی آب در تمامی زهاب های نمونه برداری شده متاثر از سنگ مادر اولیه است. حضور سنگهای کربناته و کمبود کانی های سولفیدی و نیز زهکش شدن آب ها از تونل های معدنی در معدن گلندرود پیشنهاد دهنده یک سیستم بافر گننده در این معدن به استثناء تونل متروکه (gmw12) است که به دلیل طولانی مدت آب راکد با زغال سنگ مقادیر سولفات، tds و خاصیت خورندگی نسبت به سایر آب های زهکش شده از معدن افزایش نشان می دهد. بر اساس نتایج حاصل از نمودارهای هیدروژنوشیمیایی، مقادیر سولفات در آب های زهکش شده از باطله های کارخانه زغال شویی وطنی بالا بودن و در صورت عدم مدیریت صحیح و تماس طولانی مدت زهاب با کانیهای سولفیدی، پتانسیل تولید زهاب اسیدی را خواهد داشت. مدل هیدروژنوشیمی phreeqc i 206 (شاخص اشیاع شدگی (si)) بیانگر شرایط خنثی تا قلیایی حاکم بر آبهای زهکش شده از معدن گلندرود و انبارهای باطله است. در مناطق مورد مطالعه سولفات های دو ظرفیتی مانند هگزاهدریت، اپسومیت و ژیپس و کانی های آهن سه ظرفیتی چئن گوتیت و هماتیت مهم ترین کانی های زیست محیطی تشکیل شده هستند. کانی های زیست محیطی تشکیل شده در محل انبارهای باطله قدیمی در مقایسه با کانی های زیست محیطی موجود در انبارهای باطله جدیدتر از عناصر کالکوفیل غنی شده اند. این غنی شدگی مربوط به حضور کانی زیست محیطی ژاروسیت در دپوهای باطله قدیمی می باشد.

به منظور ارزیابی پتانسیل کانه زائی مس و دیگر عناصر همراه در سازند بازالتی سلطان میدان واقع در شمال شاهرود، روش اکتشافی رسوب آبراهه ای و کانی سنگین مورد استفاده قرار گرفته است. به این منظور، تعداد 68 نمونه رسوب آبراهه ای از جزء 80- مش و 6 عدد نمونه کانی سنگین از جزء 20- مش از شبکه نمونه برداری بهینه برداشت گردید. نمونه های رسوب آبراهه ای برای عناصر مس، سرب، روی، کبالت، منگنز، آهن و نیکل به وسیله دستگاه جذب اتمی در مجتمع مس سرچشمه تجزیه و نمونه های کانی سنگین در سازمان زمین شناسی کشور مطالعه و شناسائی شدند. پردازش آماری داده های زمین شیمیائی منجر به شناسائی عناصر با مقادیر غیر عادی، تفکیک مقادیر غیر عادی از مقادیر زمینه و همچنین روابط بین عناصر شد. در بین عناصر، مس و نیکل دارای نمونه های با ناهنجاری درجه یک و قوی بودند. روابط بین عناصر نشان داد که آهن، سرب و روی با یکدیگر و با عناصر کبالت و منگنز همبستگی مثبت قوی (05/0r?) نشان داده اند. مطالعه نمونه های کانی سنگین، وجود کانی های مگنتیت، هماتیت، گوتیت، لیمونیت، پیریت، اکسید پیریت، اُخری، باریت، آپاتیت، روتیل، زیرکن، نیگرین، آناتاز، اسفن، لوکوکسن، طلا و کانی های سیلیکاته فرومنیزین را نشان داد. پردازش آماری داده های مربوط به نمونه های کانی سنگین، ارتباط معنی داری بین کانی سازی طلا و تیتانیوم با اکسیدهای آهن را نشان داد. نتایج حاصل از پردازش داده های زمین شیمیائی و تلفیق آن ها با نتایج حاصل از الگوی توزیع شکستگی ها در منطقه مورد مطالعه انطباق خوب ناهنجاری های زمین شیمیائی بر مناطق با تراکم شکستگی را نشان داد که بر این اساس مناطق امید بخش برای کانه زائی مس و تیتانیوم شناسائی و جهت انجام اکتشافات بیشتر پیشنهاد می شوند.

موضوع پایان نامه ژنز کانسار سرب و روی با سنگ میزبان رسوبی عمارت استان مرکزی میباشد. فصل اول شامل کلیات فصل دوم زمین شناسی - فصل سوم کانی شناسی کانسن - فصل چهارم زمین شیمی ایزوتوپ گوگرد- فصل پنجم بحث و نتیجه گیری می باشد.

نهشته بوکسیت رسی شیرین آباد با ضخامت حدود 8 متر و گسترش طولی بالغ بر 1 کیلومتر در 60 کیلومتری جنوب شرق گرگان واقع شده است. نهشته شیرین آباد به شکل یک افق چینه سان بین سنگ آهک های دولومیتی الیکا و شیل و ماسه سنگ های سازند شمشک قرار دارد. مرز زیرین این افق به طور عمده موج سان است، در حالی که مرز بالایی آن با شیل و ماسه سنگ های فرادیواره هم ساز و تند می باشد. بافت های پلیتومورفیک، میکروگرانولار، اووئیدی و پیزوئیدی از مهمترین بافت های این نهشته است. تجزیه و تحلیل های بافتی، هر دو خاستگاه برجازا و نابرجازا را برای این نهشته نشان می دهد. نهشته شیرین آباد به طور عمده از کائولینیت، آناتاز، روتیل، بوهمیت، هماتیت، گوتیت و برتیرین تشکیل شده است. براساس شواهد بافتی و کانی شناسی این نهشته دارای منطقه بندی درونی بوده و به چهار واحد مجزا قابل تفکیک است. بر اساس داده های زمین شیمیایی، نهشته شیرین آباد محصول دگرسانی و هوازدگی سنگ هایی با ترکیب بازالت است. تلفیق داده های کانی شناسی و زمین-شیمیایی نشان می دهد که این نهشته در طی دو مرحله تشکیل شده است. ابتدا، مواد بوکسیتی و کانی های رسی بر اثر فرآیندهای بوکسیت زایی درجازا از بازالت های قلیایی تشکیل شده اند. سپس، این مواد به حفرات کارستی انتقال یافته و نهشته بوکسیت رسی شیرین آباد را پدید آورده اند. نهشته لاتریتی حاجی آباد در 70 کیلومتری جنوب غرب گرگان واقع شده است. این نهشته به شکل یک افق چینه سان در بین سنگ آهک های سازند روته و سنگ آهک های دولومیتی سازند الیکا قرار دارد. بافت های پلیتومورفیک و میکروگرانولار از فراوان ترین عناصر بافتی زمینه و پلت ها از مهمترین عناصر بافتی متمایز در این نهشته است. کلسیت، هماتیت و کوارتز فراوانترین کانی ها درنهشته حاجی آباد است