نام پژوهشگر: محمّد رضایی

شکل شناسی هفت پیکر نظامی براساس نظریه پراپ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  فرشید گلینی   یدالله شکری

از رویکردهای مورد توجه در دهههای اخیر تحلیل ریختشناسی قصّه و حکایت است.در این نوع نقد که بیشتر مرهون تلاشهای ولادیمیر پراپ روسی است؛ ساختار و شکل اثر مورد توجه قرار میگیرد. پراپ پس از بررسی قصّههای فولکلور روسی، ساختار آنها را به هفت حوزه عمل و سی و یک نقش(خویشکاری) تقلیل داد و عناصر ثابت و پایدار هر قصّه را مشخص کرد. این الگو را می توان در آثاری که شکل داستان گونه دارند؛ پیاده کرد و ریختشناسی قصّه در داستانهای مختلف میتواند کاربرد داشته باشد و در نقدهای موجود کسانی به سراغ آن رفتهاند. نظامی به عنوان یکی از بزرگترین داستان سرایان ایران و جهان مطرح است و هفت پیکر اثر معروف و یکی از شاهکارهای او نیز مانند دیگر آثارش شکل داستانی دارند. ما قصد داریم با انتخاب این اثر به عنوان نمونه اعلای داستان های حکمی به بررسی آن براساس نظریه پراپ بپردازیم و ساختاری کلّی درباره داستان های حکمی ارائه دهیم و اجزاء و عناصر ثابت و متغیر آن را بدست آوریم و ارتباط داستان های هفت گانه را با داستان اصلی بیان کنیم.