نام پژوهشگر: المیرا حسنی

مطالعه ساختاری و تکوینی صفحه چسبنده در hyla savignyi و مقایسه آن با گونه bufo surdus از خانواده bufonidae
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1392
  المیرا حسنی   محسن نخبه الفقهایی

صفحات چسبنده صاف در میان حشرات، دوزیستان (به ویژه قورباغه های درختی)، و شماری از پستانداران یافت می شود.جانوران از این ساختار ها جهت چسبیدن، بالا رفتن و یا آویزان شدن از سطوح صاف استفاده می کنند، در واقع این ساختار ها یک نیاز ضروری برای جانور می باشند تا از سقوط جانور در حین حرکت یا چسبیدن جلوگیری شود. هدف این مطالعه تحقیق فراساختاری و بافت شناسی ساختار صفحه چسبنده در یکی از گونه های hylid (hyla savignyi) و همچنین نشان دادن هر گونه اختلافات ساختاری بین صفحات چسبنده اندام های حرکتی جلویی و عقبی می باشد. دومین هدف این مطالعه مقایسه پارامترهای صفحات چسبنده با یکی از گونه های خشکی زی به نام bufo surdus، و درک این موضوع که آیا هیچ گونه شباهتی بین مقاطع بافتی این دو گونه وجود دارد یا خیر. در این تحقیق مورفولوژی و بافت شناسی صفحه چسبنده توسط sem و میکروسکوپ نوری توصیف شد. در بزرگنمایی های بالا صفحات چسبنده اندام های حرکتی عقبی توسط دو شکاف عمودی بزرگ به قسمت های میانی و جانبی تقسیم می شود. مطالعات sem سه شکل اساسی را برای سلول های اپیدرمی نشان داد: پنج ضلعی، شش ضلعی، هفت ضلعی. سلول های شش ضلعی اکثر مناطق پشتی صفحه چسبنده را اشغال کرده است. دو نوع از منافذ ترشح کننده مخاط در بین سلول های اپیتلیومی مشاهده شدند. تعداد زیادی از این منافذ هم در قسمت های پشتی صفحه چسبنده یافت شدند، اگرچه عملکرد این منافذ تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته است. مقاطع بافتی در hyla savignyi نشان داد که اپیدرم صفحه چسبنده در سومین و چهارمین انگشت اندام حرکتی عقبی شامل 6 لایه سلولی می باشد که سلول ها در خارجی ترین لایه استوانه ای و در لایه های داخلی مکعبی شکل می باشد، در حالی که اپیدرم صفحه چسبنده در اندام های حرکتی جلویی در دومین انگشت شامل 5 لایه است که بیرونی ترین سلول ها استوانه ای می باشند و در سومین انگشت اپیدرم شامل 4 لایه، با سلول هایی مکعبی شکل می باشد. شبکه-های عروقی فراوانی شامل عروق خونی و سینوس های لنفی در لایه های درم و هیپودرم صفحه چسبنده یافت شدند. تعداد قابل توجهی از غدد با مجاری خود در صفحه چسبنده حضور داشتند. مقاطع بافتی از b.surdus هیچ گونه شباهتی را در لایه های اپیدرم و درم و هیپودرم نشان نداد، اگرچه تعدادی غدد در لایه هیپودرم این گونه یافت شد. در این تحقیق همچنین تکوین صفحه چسبنده در hyla savignyi مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تکوینی 45 سلول های اپیدرم شکمی انگشت طویل شدند این در حالی بود که سلول های اپیدرم پشتی به شکل سنگفرشی مشاهده شدند، غدد موکوسی پشتی نیز زودتر از غدد شکمی تکوین پیدا کردند. همچنین در این مطالعه میزان توانایی چسبندگی با اندازه و وزن جانور مورد بحث قرار گرفت. کلید واژه: صفحه چسبنده، hyla savignyi ، bufo surdus ، شکاف عرضی، غده مخاطی، سلول ستونی