نام پژوهشگر: سپیده فطورچی

آرمانشهر انسانی و مقایسه و تطبیق آن در قابوسنامه و اخلاق ناصری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سپیده فطورچی   یدالله نصراللهی

آرمانشهر، جامعه و یا شهری است که همه چیز در آن در نهایت کمال و زیبایی است . ساکنین آن در کمال آرامش و شادی، و به دور از هرنوع کاستی و شرّ و بیماری زندگی می کنند . سابقه تفکردرباره آرمانشهر به قدمت وجود و حضور انسان است، زیرا از همان ابتدا که حضرت آدم از بهشت جاودانی رانده شد، حسرت زندگی در آن مکان را با خود به روی زمین آورد، و این تفکر، نسل به نسل در میان افراد بشر انتقال یافت . هر انسانی، آرزوی زیستن در بهترین محیط ها را همیشه در سر می پروراند و برای رسیدن به آن تلاش می کند . از این رو، این مفهوم، ذهن فلاسفه، متفکران و شاعران بزرگ جهان را نیز به خود مشغول داشته است. بسیاری از نام آوران تاریخ، به تصویرپردازی شهر آرمانی در آثارخود پرداخته اند، بسیاری از متفکران نیز به صورت آشکار و مستقیم به بیان ویژگی های شهر آرمانی خود نپرداخته اند، ولی با مطالعه آثارشان می توان به تصویری که ازجامعه مطلوب در ذهن دارند، پی برد . قابوسنامه و اخلاق ناصری، دو اثر ارزنده اخلاقی و تعلیمی هستند که نویسندگان آن دو با استناد به منابع دینی و فلسفی، طرحی ازجامعهآرمانی و مدینه فاضله را در اثر خود ترسیم نموده اند و آموزه های اخلاقی متعددی را به انسان ها در همهشرایط و همه زمان ها و مکان ها یادآور شده اند که با آگاهی و عمل بدان آموزه و تعلیمات، می توانند وضع جامعه خود را به شهری آرمانی بهره مند از خوشبختی و سعادت تبدیل کنند . و راه های رسیدن به خیر و نیکی و پرهیز از شر و بدی را به انسان نشان دهند، به همین جهت در خلال اثر خود و به خاطر نفس موضوع جامعه شناسی و اجتماعی و سیاسی، مباحث مفصل و مبسوطی به جامعه، طبقات مختلف، شیوه های رفتار و کردار، اختصاص داده اند که با تفصیل بیشتر در این رساله ذکر شده اند . این رساله، رساله ای بین رشته ای فلسفی، جامعه شناسی و تربیتی و ادبی ست که به روش توصیفی و تحلیلی طبقه بندی موضوعی به اثبات مباحث مورد نظر پرداخته است و علاوه برآن بیشتر از نقل مطالب اساسی، به تعریف تفصیلی مفاهیم و مصادیق نیز مبادرت ورزیده است .