نام پژوهشگر: زهرا سادات احمدی سلیمانی

سیره متشرعه و کاربرد آن در استنباط فقهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  زهرا سادات احمدی سلیمانی   محمد تقی فخلعی

«سیره ی متشرّعه» به عنوان یکی از اسناد کشف شریعت، عبارت است از سلوک عمومی متدیّنان عصر تشریع که تدیّن آنان در شکل گیری و قوام چنین سیره ای، وجه تعلیلی یافته است. در این نوشتار، پس از تبیین چیستی «سیره ی متشرّعه»، نسبت آن با تأسیسات مشابهی چون: «سیره ی عقلا»، «سنّت»، «اجماع» و «ارتکاز» مورد بررسی قرار گرفته و به این طریق، امکان تبیین شرایط حجیّت و موقعیّت دلالی این نهاد، فراهم آمده است. در ادامه، ادلّه ی اعتبار «سیره ی متشرّعه»، مورد نقد و تحلیل دقیق واقع شده است. فصل پایانی نیز به ارزیابی عمده ترین کاربردهای فقهی اختصاص یافته است. اشتراط موضع موافق شارع در حجیّت «سیره ی متشرّعه» و تحلیل آن ذیل سنّت قولی و فعلی، تقدّم دلالی «سیره ی متشرّعه» بر «اجماع»، تحلیل عینی «ارتکاز متشرّعه» بر پایه ی «سیره ی متشرّعه» و برتری آن به لحاظ حجیّت، اثبات حجیّت ذاتی و عقلی «سیره ی متشرّعه» و نیز نادر الوقوع بودن استناد تامّ فقهی به «سیره ی متشرّعه» در میدان فقه، از دستاوردهای این پژوهش است.