نام پژوهشگر: محمد بهرامی خوشکار
سعید فرساد مرتضی چیت سازیان
چکیده: بی تردید، «نهاد خانواده»، در همه جوامع بشری از اساسی ترین و مهم ترین نهادها، به شمار می رود. آموزه های اسلامی؛ «قرآن کریم»، «روایات نبی اکرم(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع)»، «فقه امامیه»،«قانون اساسی» و «حقوق ایران» به اهمیت فوق العاده آن تأکید کرده و به آن جنب? الهی بخشیده اند. «ازدواج» که «فعل حقوقی»، «عقد فقهی» و «عبادت»ی بی همتا می باشد، از دیدگاه اسلام، تنها عامل تشکیل خانواده به شمار می رود. سخت ترین آسیب ها، پس از دوره رنسانس، تیشه به ریش? این نهاد پربرکت زده است. تحولاتی از قبیل؛ ترویج «فمینسیم»، «مدرنیته» و «آزادی های جنسی»، از طریق رسانه های ارتباط جمعی، از «علل زیربناییِ» «آسیب های نهاد خانواده» می باشد. علل یاد شده، موجب بروز «علل روبناییِ» فراوانی برای خانواده گشته و آن را در معرض تزلزل و فروپاشی قرار داده است. از جمل? مهم ترین مشکلاتی که در دوره «همسرگزینی» پدید آمده، گوناگونی گسترده ایست که در هر کدام از ویژگی های گزینش همسر ، در میان بافت هر جامعه ای، به وجود آمده و موجب «تخصصی شدنِ» «گزینش همسر» شده است. با عنایت به اینکه مهم ترین راهکارهای مقابله با «سستی نهاد خانواده» و تحکیم آن، در مرحله گزینش همسر می باشد، از نظر «فقه»ی و «حقوق»ی، بایستی راهکارهای مناسبی اندیشیده شود تا در نخستین گام، «ویژگی های سلبی و ایجابیِ» «همسرِ مناسب» را به جوانان آموزش دهد، و در گام دوم، راهکارهایی را ارائه کرده، و تضمین نماید، تا از گذر آنها، داوطلبان ازدواج، بتوانند گزینش مناسب و موفقی را انجام دهند. نوشته حاضر به این دو مهم پرداخته است. «راهکارهای کوتاه مدت» و «راهکارهای بلند مدت» حقوقی برای انتخاب مناسب، از جمله مسائلی است که در این تحقیق، مورد شناسایی قرار گرفته و به جامعه فقهی- حقوقی کشور و مراکز قانون گذاری پیشنهاد شده است. پیشنهادهای یاد شده، می تواند در آسیب شناسی نهاد خانواده، مقابله با آنها و دستیابی به راهکارهایی اساسی به منظور «تحکیم نهاد خانواده»، در دوره پیش از ازدواج، نقش مهم و چشمگیری داشته باشد. واژگان کلیدی: «تحکیم نهاد خانواده»، «همسرگزینی»،«آسیب شناسی خانواده» «فقه امامیه»، «فقه»، «حقوق ایران»،