نام پژوهشگر: فرزانه اماده

پالینومورف های پالئوزوئیک پسین،چاه سامان 1، میدان نفتی سلمان، جنوب غرب خلیج فارس
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم 1391
  فرزانه اماده   سید حسین هاشمی

در این مطالعه پالینولوژی رسوبات دونین و پرمین در برش چینه شناسی زیرسطحی شماره 1 میدان نفتی سلمان (جنوب باختر خلیج فارس) بررسی شده است. رسوبات دونین و پرمین در برش چینه شناسی مذکور شامل 540 متر تناوب ماسه سنگ، شیل و ماسه سنگ رسی است. در پالینوفلورای مورد مطالعه شش گروه از پالینومورف ها شامل میوسپورها، آکریتارک ها، پراسینوفیت ها، کیتینوزوآ ها، و اسکلوکودنت ها وجود دارند. در این مطالعه 43 گونه (19 جنس) از میکروفیتوپلانکتون های دریایی (8 گونه متعلق به پرازینوفیت ها، 35 گونه از آکریتارک ها)، 39 گونه (19 جنس) از اسپور ها، 19 گونه (8 جنس) از پولن ها، 3 گونه (3 جنس) از کریپتوسپورها شناسایی و بر اساس گسترش چینه شناسی فرم های مذکور سه بایوزون غیر رسمی معرفی شد. با توجه به وجود میکروفیتوپلانکتون های دارای گسترش چینه شناسی محدود و گسترش جغرافیایی وسیع مانند:cymatiosphaera perimembrana, chomotriletes vedugensis, gorgonisphaeridium ohioense, g. plerispinosum, g. tabasense, papulogabata annulata ، سن اوایل دونین پسین (فرازنین) برای رسوبات سازند زکین در برش چینه شناسی زیر سطحی مورد نظر پیشنهاد می شود. علاوه بر این، با حضور گونه هایpotonieisporites neglectus, potonieisporites granulates, nuskoisporites rotatus, hamiapollenites perisporites, vittatina lata, cycadopites cymbatus, و با توجه به اینکه در دوره پرمین اسپورها فراوانی و تنوع کمتری نسبت به پولن ها دارند، سن پرمین پیشین برای رسوبات سازند فراقان در برش چینه شناسی زیر سطحی مورد نظر پیشنهاد می شود. بنابر این شواهد پالینولوژی حاکی از آن است که نهشته های اواخر دونین بالایی (فامنین) و دوره کربونیفر در برش چینه شناسی مذکور وجود ندارند. محیط تشکیل سازند های مورد نظر یک محیط دریایی کم عمق نزدیک به ساحل است با این تفاوت که دریای دونین نسبت به پرمین عمق بیشتری داشته است. وفور بیش از حد اکریتارک ها، کیتینوزوا و اسکلوکودونت (عناصر دریایی) در زمان دونین پسین و از طرفی افزایش بیش از حد پولن و اسپور (عناصر خشکی) و تعداد کم اسکلوکودونت (عناصر دریایی) در پرمین پیشین تاییدی بر این ادعاست. در زمان تشکیل رسوبات سازند زکین در برش چینه شناسی مورد مطالعه، در خشکی های اطراف حوضه رسوبی گیاهان منتسب بهrhyniopsida, zosterophyllopsida, lycopsida, barinophytopsida, equisetopsida, progymnospermopsida, filicopsida, cycadopsida, ginkgoopsida تنوع قابل ملاحظه ای داشتند و در پرمین پیشین در خشکی های اطراف حوضه گیاهان متعلق به رده هایginkgoopsida, coniferopsida, cycadopsida, equisetopsida, progymnospermopsida, filicopsida, lycopsida فراوان بودند. این نتیجه گیری نشان دهنده آن است که ترکیب پوشش گیاهی در اطراف محیط رسوبی در پالئوزوئیک پسین تغییرات قابل توجهی داشته است.