نام پژوهشگر: پریناز بابایی

تجربه های نوآوری مدیران کتابخانه های دانشگاهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  پریناز بابایی   ابراهیم افشار

این پژوهش به دنبال شناسایی تجربه های نوآوری مدیران کتابخانه های دانشگاهی بود تا با بررسی فرآیندی که آنان برای پیاده سازی پروژه های نوآوری در پیش گرفته اند، به راهکار یا مدلی به منظور توسعه ی نوآوری در محیط کتابخانه های دانشگاهی دست یابد. به خاطر ماهیت اکتشافی، در این پژوهش از روش شناسی کیفی بهره گرفته شده است. به کمک شیوه ی نمونه گیری هدف مند با 13 مدیر کتابخانه ی دانشگاه دولتی در پنج شهر اصفهان، اهواز، تهران، شیراز و مشهد که تجربه ی نوآوری داشته اند مصاحبه ی نیمه ساختار یافته انجام شده است. تمام پروژه های نوآوری مدیران که در این پژوهش کشف شدند در یک دسته بندی 10 گانه جای می گیرد شامل: تغییرات ساختاری، سیاستی، مدیریتی، فرهنگی، استراتژی، معماری، تکنولوژی، خدماتی، فرآیندی و پرسنلی. منشأ پروژه ها در درجه ی اول مدیران بوده اند. در مرحله ی اول، مدیران پرسنل را به منظور جلب مشارکت در فرآیند تشویق می کردند. سپس مدیران به دنبال جلب حمایت افراد کلیدی در سازمان بوده اند. برنامه ریزی یا تدوین استراتژی گام بعدی فرآیند بود. اجرا هم به دنبال تدوین استراتژی اتفاق می افتد که معمولا با چالش هایی روبه رو می شد. گاهی برای این چالش ها راهکار وجود نداشت و پروژه به شکست می انجامید. 7 نوع چالش طی اجرای استراتژی پیش روی مدیران کتابخانه های دانشگاهی پدیدار می شد شامل: چالش نیروی انسانی، محیط سازمانی، زیرساختی، محیط خارجی، فردی/ مدیریتی، استراتژی و فکری/ فرهنگی. عمده ترین آنها چالش نیروی انسانی بود. مدل فرآیند پروژه های نوآوری که نشان دهنده ی مراحل پیاده سازی طرح های نوآوری است با مدل های مطرح در ادبیات مدیریت نوآوری و تغییر مطابقت دارد. از این مدل می توان به منظور توسعه ی نوآوری در انواع کتابخانه ها بهره گرفت. چالش های حین اجرای فرآیند نوآوری و استراتژی های مقابله با آنها از سوی مدیران کتابخانه های دانشگاهی افق دید وسیعی را در اختیار سایر مدیران کتابخانه ها قرار می دهد به آنها نشان می دهد که وقوع چالش ها در مراحل گوناگون فرآیند نوآوری محتمل است و مدیران کتابخانه ها در هر شرایطی باید آمادگی رو یارویی با چالش ها را داشته باشند.