نام پژوهشگر: زهرا کوچکی

پترولوژی سنگهای مافیک و اولترامافیک مجموعه افیولیتی جنوب قاین، خاور ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده علوم پایه 1392
  زهرا کوچکی   محمد بومری

مجموعه افیولیتی قاین به صورت به هم ریخته و پراکنده در 25کیلومتری جنوب شهرستان قاین قرار دارنداز نقطه نظر تقسیمات زمین شناسی،این مجموعه ها در زون فلیش شرق ایران قرار می گیرند. مهمترین سنگهای این مجموعهشامل گابرو، هارزبورژیت، پیروکسنیت، لرزولیت، سرپانتنیت و بازالت بالشی در کنار خروجی های نظیر آندزیت ، داسیت، توف و مجموعه های آذرآواری می باشند. عمده کانی های سازنده ی سنگ های مافیک و اولترامافیک، اولیوین و پیروکسن و کانی های سنگ های خروجی پلاژیوکلاز، پیروکسن و هورنبلند می باشند. بافت غالب این سنگ ها افیتیک، گرانولار، پورفیری، تراکیتی و گلومروپورفیری می باشد. شواهد پتروگرافی نظیر حاشیه ی واکنشی، بافت های غربالی و منطقه بندی به ویژه در درشت بلورهای پلاژیوکلاز و بافت های جدایشی کلینوپیروکسن داخل ارتو پیروکسن نشان دهنده شرایط غیر تعادلیتشکیل این کانی ها است. سنگ-های مافیک و اولترامافیک از عناصر نادر خاکی سبک و عناصر لیتوفیل بزرگ یون غنی شدگی و از عناصر نادر خاکی سنگین تهی شدگی نشان می دهند. آنومالی منفی عناصر با شدت میدان بالا نظیرti، nb و ta در سنگ های مورد مطالعه وابستگی آنها را به محیط های اقیانوسی(جزایر اقیانوسی) نشان می دهد. شواهد ژئوشیمیایی مویَد ماهیت تولئیتی برای مجموعه مافیک و الترامافیک می باشد. با توجه به شواهد بافتی و نمودارهای ژئوشیمیایی پریدوتیت ها به سری پریدوتیت های انباشتی و متامورفیک (تکتونیت ها) وابسته اند. ماگمای سازنده ی سنگ های منطقه مورد مطالعه احتمالاً از ذوب بخشی درجه ی پایین یک سنگ منشأ اسپینل لرزولیتی حاصل شده اند. همچنین سنگ های مافیک و اولترامافیک به دلیل دارا بودن منیزیم زیاد، در محدوده افیولیت های هارزبورژیتی وابسته به محیط های سوپراسابداکشن قرار می گیرند. باتوجه به موقعیت زمین شناختی، شواهد صحرایی و ژئوشیمیایی شاید بتوان گفت که مجموعه افیولیتی جنوب قاین به رویدادهای وابسته به فرورانش بلوک لوت به زیر بلوک افغان مرتبطو در موقعیت وابسته به زون های سوپراسابداکشن تشکیل شده اند.