نام پژوهشگر: اعظم داودنیا

روش شناسی تفسیر الواضح
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1393
  اعظم داودنیا   علی غضنفری

از جمله تفاسیر معاصر که در راستای تبیین مقاصد آیات قرآن کریم انجام گرفته، تفسیر «الواضح» تألیف شیخ محمد محمود حجازی از عالمان اهل سنت می باشد، که به زبان عربی و در بردارنده ی تمامی آیات قرآن است. او در تفسیرش به روش عقلی اجتهادی به تفسیر آیات پرداخته وبه مطالب تربیتی و هدایتی قرآن بسیار اهمیت داده است، از این رو، تفسیرش مورد استقبال عمومی واقع شده است ,ضمن آن که تفسیر مذکور از نثری روان و سبکی ساده و درخور فهم برخوردار است . وی در مقدمه ی تفسیرش به اختلاف گرایش های تفسیری اشاره کرده و معتقد است گرایش های دیگر به دلیل برخورداری از اصطلاحات علمی برای همگان مفید نیست. حجازی درتفسیر الواضح از بیان اسرائیلیات و نیز روایات نادرست پرهیز داشته و به روش موضوعی در فهم آیات، عنایت خاص داشته است ، از مسائل کلامی و فقهی اختلافی پرهیز داشته و معتقد است که پرداختن به مسائل علمی ـ تجربی در قرآن نیز روش مناسبی نیست. وی به مقاصد آیات و معانی واقعی و تناسب آنها ، توجه خاصی کرده است. پایان نامه ی حاضر به روش شناسی تفسیر الواضح اختصاص دارد ، در راستای امتثال این امر پژوهشگر می کوشد تا به شیوه ی جدید به کمک مبانی ، پیش فرض های ذهنی مفسر را استنتاج نموده ، تأثیر علمی آن ها یعنی قواعد منتج از مبانی را در تفسیرش نشان دهد و سپس با جمع بندی و کنار هم قرار دادن آن مبانی و قواعد ، روش تفسیری مفسر را تبیین نماید. پژوهشی که پیش روی دارید شامل سه فصل ذیل می باشد : فصل اول : مفاهیم بنیادین که درسه بخش ارائه شده است ؛ بخش اول : تعریف مفاهیم و واژگان کلیدی , بخش دوم :معرفی اجمالی تفسیر الواضح وبخش سوم : معرفی مولف تفسیر الواضح. فصل دوم : به مبانی تفسیری الواضح اختصاص دارد که به دلیل طولانی بودن مبحث منابع که خود یکی از مبانی تفسیر به شمار می رود این فصــل را در دو بخش 1. انواع مبانی تفسـیری 2. منابع تفسـیری ارائه داده ایم. و در فصل سوم به بررسی قواعد تفسیری وروش تفسیری مفسر پرداخته می شود. سر آخر، پایان نامه به نتیجه گیری که عمدتاً پاسخ به سوالات پژوهش است اختصاص یافته است و به صورت اجمال با توجه به ماحصل آنچه در طی پایان نامه حاضر می آید، پاسخ داده می شود.