نام پژوهشگر: فرامرز میرزائی

نشانه شناسی ادبی شخصیتهای داستان حضرت موسی(ع) در قرآن مجید
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  راضیه رستمی نیا   علی باقر طاهری نیا

نشانه شناسی ادبی ابزار فنی/ تحلیلی است که پا را از معنی شناسی و زبان شناسی فراتر نهاده است اما در عین حال در گام های اولیه خود لاجرم از حوزه معنی ثابت فرهنگ لغتی و زبانی به سمت تولید معنا و نشانه رهنمون می شود. نقد ادبی نشانه شناسی در طی جریان مسیر خود نشانه هایی تولید می کند یا نشانه هایی را تغییر می دهد که در پی آن دنیایی دگر با نشانه/ معناهایی بی شمار و متفاوت جریان می یابد و همین امر موجب سیالیت و پویایی نشانه شناسی ادبی نسبت به زبان شناسی است. شخصیتهای داستان حضرت موسی هماره در دو سوی متضاد با یکدیگر در ارتباط و تقابل هستند مانند شخصیت فرعون و موسی یا شخصیت هارون و هامان یا شخصیت عصای در دست موسی با شخصیت عصایی که در دست ساحران قرار دارد. تضاد شخصیتی آنها در دو سطح ایدئولوژیک و عملکردی مشاهده می شود. اختلاف آنها به اختلاف ماهوی مبداء و مقصد دو قطب مخالف اشاره می کند.تغییر ماهوی برخی شخصیت ها مانند عصا از دیگر ویژگی های نشانه ای شخصیت ها است. دگرگونی ساختاری و ماهوی عصای بی جان به موجودی جاندار، تقابل این شیء بی جان با عصای ساحران وهمچنین تغییر ساحران به مومنان، نشانه ی تضاد دو حزب مخالف است. از طرفی در نشانه شناسی نام شخصیت ها نکته جالب توجه همسویی و هماهنگی نام اغلب شخصیت ها با سطح مدلولی آنهاست از جمله نام فرعون یا موسی یا نام مادر و خواهر موسی یا همسر فرعون.