حفاظت از منابع آب و به ویژه منابع آب زیرزمینی، یکی از مهم ترین مسائل امروزی جوامع بشری است. از طرفی، مدیریت این منابع نقش مهمی را در توسعه پایدار کشور ایفا می نماید، که این مدیریت، خود نیازمند مطالعات دقیق و جامع منابع است. مدل سازی یکی از روش های غیر مستقیم مطالعه منابع آب های زیرزمینی است که به علت کارایی بالا و هزینه کمتر نسبت به روش های دیگر در حال حاضر توجه زیادی را به خود جذب نموده است. بدین منظور، مدل کمی آب های زیرزمینی دشت ابهر با استفاده از نرم افزار gms7.1(کد modflow2000) تهیه گردید. دشت ابهر با مساحت 600 کیلومترمربع در شمال غرب ایران و شرق استان زنجان واقع شده است. پس از انتخاب الگوریتم و بسته نرم افزاری مناسب، مدل مفهومی در ماژول نقشه ایجاد و سپس به مدل عددی تبدیل گردید. جهت طراحی مدل، منطقه مورد مطالعه به شبکه ای منظم تقسیم گردید و شرایط اولیه و مرزی و ورودی های مورد نیاز دیگر از قبیل هدایت هیدرولیکی، تغذیه، چاه های پمپاژ، چاه-های مشاهداتی و رودخانه مشخص و به مدل اعمال گردید. ابتدا مدل طراحی شده در شرایط ماندگار در مهر ماه 1389 به مدت یک ماه اجرا و کالیبره گردید و سپس از مهر 1389 تا شهریور 1390 در شرایط ناماندگار در 12 پریود تنش کالیبره شد و پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان بهینه گردیدند. نهایتاً مدل کالیبره شده از مهر 1390 تا خرداد 1391 صحت سنجی شد. پس از کالیبره و صحت سنجی مدل و اطمینان یافتن از اینکه مدل می تواند شرایط واقعی آبخوان را شبیه سازی کند، از آن به عنوان ابزار مدیریتی استفاده شد و برخی از سناریوهای مدیریتی نظیر وضعیت آبخوان در شرایط ادامه روند کنونی ، ترسالی ، خشکسالی و تعیین میزان کاهش پمپاژ به منظور بازگشت آبخوان به حالت تعادل توسط مدل شبیه سازی شد. همچنین از مدل دشت ابهر به عنوان ابزار مدیریتی در بررسی آسیب پذیری آب های زیرزمینی این دشت نیز استفاده شد و مناطق مستعد آلودگی آب زیرزمینی شناسایی شد.

در دهه های گذشته، پیامد افزایش جمعیت و شهرنشینی همگام با افزایش ناگهانی خطرات زیست محیطی، باعث شده که مدیریت پسماندهای جامد در مطالعات شهری جایگاه ویژه ای پیدا کند. از آنجا که در محل دفن پسماند، فرایند نفوذ شیرابه صورت می-گیرد، نواحی آلودگی نسبت به محیط اطراف، یک اختلاف در مقاومت الکتریکی نشان می دهد. در این صورت می توان گسترش آلایندگی و تا حدی شدت حضور آلاینده ها را بر اساس روش های مقاومت سنجی اندازه گیری کرد. در این پژوهش برای تعیین جهت حرکت و عمق نفوذ شیرابه از روش ژئوالکتریک استفاده شده است. تفسیر داده های سونداژ الکتریکی قائم در ده نقطه با آرایش شلومبرژه نشان می دهد که مقادیر مقاومت ویژه در محل دفن پسماند برای انباشت پسماندهای تازه یا مرطوب، بین 35-20 اهم متر و برای انباشت های پسماندهای خشک و قدیمی، یا رسوبات زمینه در برگیرنده پسماندها، بین 200-120 اهم متر تغییر می کند. به طور کلی، محل انباشت پسماندهای جدید مقادیر کم مقاومت ویژه را نشان می دهد. در محل انباشت پسماندهای تازه بیشترین میزان تمرکز آلایندگی دیده می شود. جهت حرکت شیرابه به سمت شهر زنجان (شمال شرق محل دفن) است. از این رو، برای جلوگیری از گسترش آلایندگی در این مکان ها اقدامات پیشگیرانه مانند احداث سدهای زیرزمینی نفوذناپذیر توصیه می شود.