مقوله ی سفر در متون کلاسیک و جدید فارسی، دارای انواع مختلفی است که از میان آنها «سفرهای آیینی» با شاخصه هایی اسطوره ای و افسانه ا ی، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. این رساله به مطالعه ی این سفرها و چگونگی تحقق شان در جهان بی مرز اسطوره و افسانه می پردازد. جامعه ی آماری این پژوهش، هفت داستان از داستان های هزار و یک شب است که در هر داستان، سفری آیینی برای تحقق هدف یا اهدافی خاص، با محوریت قهرمان و اعمال قهرمانی، صورت می گیرد. این داستان ها عبارتند از: حکایت «علاءالدین ابوشامات»، «جوذر ماهیگیر»، «عبدالله برّی و بحری»، «ملک امجد و ملک اسعد»، «حاسب کریم الدین»، «بلوقیا» و «جانشاه». روش پژوهش در این رساله تحلیلی ـ توصیفی، و رویکرد نظری آن، رویکرد روانشناسیِ اسطوره بر اساس آرای «زیگموند فروید» و «کارل گوستاو یونگ» و شاگردان و پیروان ایشان است که در حوزه ی داستان های اسطوره ای و افسانه های پریان تحلیل هایی ارائه داده اند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که این دسته از داستان های سفر آیینی در هزار و یک شب، دارای بن مایه ها و زیرساخت های اسطوره ای هستند، که با دانش روان شناسی نوین قابل بررسی اند. این سفرها در پاسخ به نیازهای مختلفی همچون جبران یک نقصان، یافتن شخص یا اشخاصی، دست یافتن به گنج یا پدیده ای خاص شکل گرفته اند؛ راهی به درون قهرمان دارند و از دالان های هزار توی روان او به مرکزی که محل ناخودآگاهی و نقطه ی عطف خویشتن است، متصل می گردند. روند پیشرفت این قبیل سفرها در دنیای درون قهرمان است و در فرایندی موسوم به «فردیت» در سه مرحله ی «عزیمت»، «تشرّف» و «بازگشت» صورت می گیرد که قهرمان را نه تنها در زمان و مکان متعارف، بلکه در درون و روان بی زمان و بی مکان خویشتن متحول می سازد. این داستان-ها با ویژگی ماندگاری در زمان، برآمده از ضمیر ناخودآگاه راویان آنهاست که با بهره وری از میراث جمعی بشری، حکایت ها و روایت هایی پدید آورده اند که موجب لذتی شگفت در مخاطبان شان می-شوند.

چکیده رساله/پایان نامه : دربارۀ سنایی، آثار ، افکار و تأثیر وی بر دیگران تاکنون پژوهش¬های مختلفی صورت گرفته است، با توجّه به ضرورت آگاهی از مطالعات قبلی و نیز جایگاه ویژۀ کتاب¬شناسی¬ها و مقاله¬شناسی¬ها در بهبود امر تحقیق و پژوهش، این جستار با مراجعه به سایت¬های اینترنتی و منابع کتابخانه¬ای، مقالات منتشر شده در مجلّات دانشگاهی را از سال 1308 تا پایان سال 1390 شناسایی و بر اساس موضوع و زمان نشر در دوازده فصل، از قبیل: اندیشه¬های کلامی، عرفان سنایی، جامعه¬شناسی، مسائل زنان، تطبیق آثار سنایی با آثار فارسی و غیر فارسی، تأثیر و تأثر سنایی، شیوۀ شاعری، کارکرد نقد و نظریه، تحلیل اشعار، ائمه و پیامبر، تحلیل آثار و موارد دیگر، طبقه¬بندی نموده و به نقد و تحلیل آن¬ها می¬پردازد. بررسی¬ها نشان می¬دهد که بیشتر مقالات دانشگاهی، در دهۀ هشتاد به چاپ رسیده است و از لحاظ کیفی نیز مطالعات قابل توجّهی هستند. از عوامل رشد تعداد مقالات این دهه، برگزاری دو همایش در سال¬های 1384 و 1387 و افزایش مجلات دانشگاهی بوده است. پس از مطالعۀ مقالات دانشگاهی نتایجی نیز در باب منابعی که بیشترین میزان استناد را داشته است، مصحّحان فعّال، نویسندگان فعّال، نشریات فعّال و جریان¬های مهمّ سنایی پژوهی بدست آمده و در جدول¬ها و نمودارهای زمانی و موضوعی ارائه شده است.

دُرْجُ الدُّرر وَ دَرْجُ الْغُرَر فی بَیان میلاد سَیّدالبشر تالیف اصیل الدین واعظ شیرازی (متوفی 889 ه ق) سیره ای ادبی و در نوع خود بی نظیر است که جنبه ادبی و بلاغی آن بر جنبه تاریخی برتری دارد و تاکنون تصحیح نشده است.