نام پژوهشگر: یوسف نیک‌روز

مقایسه فرم و محتوای اشعار سیاوش کسرایی و هوشنگ ابتهاج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  فاطمه کریمی   یوسف نیک روز

هوشنگ ابتهاج و سیاوش کسرایی هر دو از شاعران نامی معاصر هستند که در قالب های غزل، مثنوی، رباعی، دوبیتی، قطعه و اشعار نو (نیمایی) طبع آزمایی کرده اند. ابتهاج و کسرایی در آغاز، اشعار غنایی و تغزلی می-سروده اند ، اما در دهه ی سی، شرایط و اوضاع نابسامان جامعه سبب شد که به سرودن اشعار اجتماعی روی آورند. اگر چه در اشعار ابتهاج مضامین اجتماعی جالب توجهی مشاهده می شود اما عمده ی محور فکری وی عشق و مضامین غنایی و عمده ی محور فکری کسرایی، مسائل سیاسی و اجتماعی است. کسرایی و ابتهاج در اشعار خود از انواع عناصر بیانی مانند تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه بهره جسته اند. در اشعار این دو شاعر، بسامد تشبیه و از بین انواع تشبیه، بسامد تشبیه بلیغ بالاتر است. این دو شاعر علاوه بر آن، از آرایه های لفظی و معنوی نیز در اشعار خود استفاده کرده اند - که در بین آن ها جناس و تضاد در اشعار هر دو بسامد بیشتری دارد.- زبان شعری هر دو شاعر ساده و روان است و در اشعار خود برای برجسته شدن زبان، از انواع هنجار گریزی بهره برده اند. از بین انواع هنجار گریزی، هنجار گریزی معنایی در اشعار دو شاعر از بسامد بالاتری برخوردار است و هنجار گریزی نحوی در اشعار ابتهاج نسبت به اشعار کسرایی بسامد کمتری دارد. در پژوهش حاضر به بررسی، تحلیل و مقایسه ی فرم و محتوای اشعار سیاوش کسرایی و هوشنگ ابتهاج پرداخته شده است؛ این پژوهش شامل 5 فصل است. فصل اول شامل کلیات، فصل دوم نظری اجمالی بر زندگی و آثار دو شاعر، فصل سوم بررسی فرم (ویژگی های بلاغی و زبانی) اشعار، فصل چهارم بررسی محتوای اشعار و فصل پنجم شامل مقایسه و نتیجه گیری است. روش اجرای این پژوهش اسنادی و کتابخانه ای است و به صورت تحلیلی و مقایسه ای صورت گرفته است.