در پژوهش حاضر، ساختار ژنتیکی مرغان بومی مرکز پشتیبانی و اصلاح نژاد استان مازندران واقع در شهرستان ساری مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اول صفات کیفیت بر روی تخم¬مرغ¬هایی که در سن 20 هفتگی گذاشته شده بود اندازه¬گیری شد. در بخش دوم، بررسی چندشکلی ژن¬های پرولاکتین و پاراتورمون و ارتباط آنها با صفات کیفیت تخم¬¬مرغ مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از 100 قطعه مرغ بومی خون¬گیری شد. استخراج dna از نمونه¬های خون با استفاده از روش نمکی بهینه انجام گرفت. 24جفت 68/0 و . برای ژن¬های پرولاکتین و پاراتورمون بررسی تعادل هاردی- واینبرگ بوسیله آزمون کای مربع، نشان¬دهنده عدم وجود تعادل در این جایگاه¬ها بود. جهت بررسی ارتباط چند شکلی مشاهده شده این ژن ¬¬ها با صفات کیفیت داخلی و خارجی تخم¬مرغ از رویه glm نرم¬افزار sas استفاده شد. در جمعیت مرغان بومی استان مازندران اختلاف معنی¬داری بین ژنوتیپ¬های ژن پرولاکتین برای صفات کیفیت داخلی و خارجی تخم¬مرغ مشاهده نشد ولی بین ژنوتیپ¬های ژن پاراتورمون و میانگین صفات مرتبط با ضخامت پوسته، استحکام و شاخص شکل ارتباط معنی¬داری مشاهده شد (05/0>p) نتایج این تحقیق نشان داد که در مرغان بومی مازندران چند¬شکلی ژن پاراتورمون نقش اساسی در ضخامت پوسته تخم¬مرغ داشته و می¬تواند در بهبود استحکام پوسته تخم¬مرغ مورد استفاده قرار گیرد. 32 ، دو آلل a و gبه ترتیب با فراوانی باز ایندل (حذف- اضافه) در ژن پرولاکتین شناسایی گردید و برای ژن پاراتورمون نیز چندشکلی به روش pcr-sscp مشاهده شد. در ژن پرولاکتین، دو آلل iو dبه ترتیب با فراوانی 59/0 و 41/0 مشاهده شد. فراوانی هر یک از ژنوتیپ¬های ii، id وdd به ترتیب برابر با 33/0، 53/0 و 14/0 برآورد شد. در ژن پاراتورمون /0 مشاهده شد. فراوانی هر یک از ژنوتیپ¬های aa،ag و gg به ترتیب برابر با 43/0، 52/0 و 05/0 مشاهده شد