نام پژوهشگر: نسرین سیروسی

تأثیرپذیری جامی در غزل از حافظ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1392
  نسرین سیروسی   عبدالله واثق عباسی

سیر تاریخی غزل از زمان رودکی تا کنون بیانگر این معناست که در دیوان اکثر شعرا غزل وجود داشته و حتی شاعرانی که در سرودن دیگر انواع شعر استاد بوده اند نیز به غزل رغبتی نشان داده اند. عبدالرحمن جامی که خاتم الشعرای زبان فارسی و برترین سراینده ی سده نهم هجری است علاوه بر دارا بودن آثار گوناگون از نظم و نثر در قالب غزل هم طبع آزمایی کرده است و بخش عمده ای از دیوان های سه گانه ی او را غزل تشکیل می دهد. رساله حاضر به بررسی جنبه ها و عناصر تاثیرپذیری جامی در غزل از لسان الغیب حافظ شیرازی می پردازد. این رساله در پنج فصل تنظیم شده است. در فصل اول کلیاتی درباره تقلید و توارد و تاثیر و تاثر جامی از شاعران گذشته و مباحثی دیگر به تفصیل بیان شده است؛ در فصل دوم تحت عنوان عاطفه به بررسی مضامین و درون مایه های عاطفی مشترک این دو شاعر پرداخته شده است و در فصل سوم موسیقی شعری و وجوه اشتراک آن ها بیان شده و در فصل چهارم تخیل شعری دو شاعر مورد بحث قرار گرفته است؛ و بالاخره در فصل پنجم تحت عنوان زبان به بررسی واژه ها و ترکیبات مشترک این دو شاعر گرانقدر و بهره گیری از قرآن پرداخته شده است. در این رساله نشان داده شده که تقلید و تاثیر امری اجتناب ناپذیر است و همچنین تقلید جامی از حافظ تقلیدی صرف و نامطلوب نیست هر چند که غزل او به پای غزل حافظ نمی رسد.