نام پژوهشگر: نیلوفر فرشچی

بررسی تحلیلی و خاستگاه شناختی، اسطوره گاو در ایران باستان از منظر انسان شناسی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  نیلوفر فرشچی   محمد عارف

این پایان نامه می کوشد به بررسی چگونگی تولد، زندگی و مرگ گاو به عنوان یکی از اسطوره های ایرانی در فرهنگ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بومی ایرانیان باستان بپردازد. گاو در زندگی بومی ایرانیان دارای کاربردی است و در ایران باستان از دیرترین روزها و به اشکال مختلف دیده می شود. بررسی هایی که در سال های اخیر در گرگان و مازندران بر روی پیکره های گاو و گاومیش ساخته شده در 4000 سال پیش تا پیکره معروف گاوی که زانو زده و جام شرابی را به دست دارد مربوط به هزاره های پیش از میلاد مسیح در دوره عیلامی در جنوب غربی ایران است. این پیکره اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می شود نشانه هایی از ماندگاری اسطوره های مربوط به کیش گاو است. باور به نقش گاو در آفرینش، همچنان در فرهنگ امروز ایران دیده می شود. نمونه ای واقعی یا نمادین جانوران در اسطوره های ایران باستان آمده است و می توان آن را در منابع اوستایی، پهلوی و حتی فارسی دید. داده ها نشان می دهد که گاو نماد قدرت و نیروی تولید مثل است و همچنین با حاصلخیزی و تجدید حیات در ارتباط بوده و نقش حفاظت و نگهبانی بر عهده داشته است. ایرانیان باستان بر این باور بودند که با قربانی کردن این حیوان برکت و حاصلخیزی به سرزمین آن ها حاصل می شده است. یافته ها نشان می دهد فلات ایران یکی از خاستگاه های بنیادی اسطوره شناسی او در جهان بوده است. روش پژوهش بکار رفته در این تحقیق کتابخانه ای و اسنادی است.