نام پژوهشگر: طیبه عبداله زاده

گیاه پالایی خاک آلوده به نفت توسط گیاه سالیکورنیا و بررسی بیان ژن psy دخیل در سم زدایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1392
  طیبه عبداله زاده   علی نیازی

ترکیبات نفتی از جمله مهم ترین آلاینده های آلی زیست محیطی هستند. تکنولوژی نوظهور گیاه پالایی یک روش مبتکرانه جهت استفاده از گیاهان برای کاهش بسیاری از آلودگی های آلی و غیرآلی است. گیاه سالیکورنیا (salicornia iranica & salicornia persica) به علت ویژگی های منحصر به فرد خود توانسته است سطوح تنش نفتی را تا 2% تحمل نماید. به منظور بررسی اثر کوتاه مدت تنش بر روی بیان ژن psy در سالیکورنیا ایرانیکا به محیط کشت گیاهان 100 روزه به میزان 0/2% و 2% نفت اضافه شده و نمونه گیری در زمان های0و1و10 ساعت پس از اضافه شدن نفت صورت گرفت. از گیاهان 100 روزه ای که از ابتدا در خاک آلوده با 0/2% و 2% نفت رشد کرده بودند به عنوان تنش بلند مدت نمونه برداری شد. بررسی بیان این ژن به وسیله روش real-time pcrصورت گرفت. همچنین مقدار کلروفیل، پرولین و کارتنوئید اندازه گیری شد. این گیاه توانست با عمل گیاه پالایی میزان هیدروکربن (tph) خاک را در سطح 0/2% به میزان 30-40% و در سطح 2% به میزان 60% کاهش دهد و به عنوان پالاینده خاک عمل کند. بررسی بیان ژن psy پاسخ دهی این ژن در سطوح پایین تنش نفت (0/2%) را نشان داد. میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در هر دو سطح تنش کاهش یافت، در حالی که کلروفیل b تنها در سطح 2% نفت کاهش نشان داد. همچنین میزان پرولین طی تنش نفت افزایش یافت. میزان کارتنوئید روندی مشابه با بیان ژن psy داشت و در سطح0/2% افزایش نشان داد. با توجه به این نتایج و وجود موتیف های پاسخ دهنده به aba در پروموتر این ژن، می توان گفت این مکانیسم در ایجاد تحمل در گیاه در سطوح پایین موثر بوده است.