سعدی همواره در ادب فارسی شخصیتی برجسته توصیف شده و این برجستگی حاصل زبانی است که او در پروراندن و بیان بهترین اندیشه ها از آن بهره برده است. از راه های انتقال سریع پیام یکی آن است که بتوانیم تا حد ممکن سخن خود را کوتاه بیان نمائیم ضمن آن که مقصود خود را به تمامی بیان کرده باشیم. واضعان فنون بلاغت این کار را با ایجاز در سخن ممکن دانسته اند. اما آیا بدرستی توانسته ایم دریابیم که ساختار ایجاز چگونه است و چگونه می توان به وسیله ی ایجاز معانی بسیار را در الفاظ اندک انتقال داد.؟ سعدی از شاعرانی است که به خوبی از عهده پروراندن این گونه ساخت ها برآمده و آنها را در اختیار اندیشه خود درآورده است. در پژوهش پیش رو با کاربست نظریه های نوین زبانی(کاربردگرا) و دستوری سعی شده تا هنر سخنوری سعدی بیشتر نمایان شود. آنچه در این تحقیق مورد پژوهش قرار گرفته، نگاهی جدید به استفاده های هنری سعدی از ایجاز در زبان است که در مقوله هایی همچون، حذف، ساخت های قالبی و جایگزینی به آنها پرداخته شده است.