نام پژوهشگر: فرنوش فیاض

بررسی تزیینات وابسته به معماری خانه ملک التجار یزد
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده هنر و معماری 1392
  فرنوش فیاض   حسن سلطانی

دوران قاجاریه عصر گسترش نقاشی دیواری و تزیینات معماری در خانه ها به عنوان یکی از عمده ترین راهبردهای شکل دادن به فضای معمارانه است.در شهر یزد نیز بواسطه تحولات اجتماعی و اقتصادی و گسترش تجارت طبقه ای از افراد متمول تحت تأثیر ارتباط با غرب تزیینات را در خانه های خود مورد استفاده قرار می دادند. خانه تاریخی ملک التجار به عنوان یکی از نفیس ترین خانه های یزد در این عصر در قلب بافت تاریخی و تجاری شهرحدود یکصد و چهل سال پیش در بازار پنجعلی و در دربندی به همین نام ساخته شده است.فضای داخلی این خانه پوشیده از تزیینات گچبری، آیینه کاری و نقاشی های گل و مرغ روی گچ است. این پژوهش با هدف بیان ویژگی های نقوش تزیینی وارتباط آن با فضای معماری وبررسی تشابهات در طراحی ،ترکیب بندی ،رنگبندی با بهره گیری از روش توصیفی –تحلیلی ومطالعه میدانی وکتابخانه ای به تجزیه وتحلیل کیفی تزیینات داخل خانه پرداخته شده است. نتایج حاکی ازاین است،دگردیسی بافت اجتماعی وشکل گیری طبقه تجار که به نوعی تغییر در ساختار زیبایی شناسی می انجامد.دلایل پیدایش این هنرها گرایش به هنر غربی بوده وخانه ملک التجار به شیوه نقاشی مکتب شیراز انجام شده هر یک از تزیینات به گونه ای هماهنگ در کنار یکدیگر قرار گرفتند.فضاهای وحدت یافته وموزون ،رعایت تناسبات ،تعادل وتقارن وبهره گیری از چیدمان درست در تزیینات خانه شرایطی را مهیا کرده است که زیبایی به این خانه راه یابد.