نام پژوهشگر: علی اصغر داورپناه

نقش صنایع تبدیلی در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی مورد مطالعه دهستان دشت روم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده کشاورزی 1393
  علی اصغر داورپناه   مهدی نوری پور

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش صنایع تبدیلی در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی بود. بدین منظور از روش علی- مقایسه¬ای بهره گرفته شد. در این راستا، با استفاده از نظر کارشناسان ذیربط، دو روستای امیرآباد و کوشک به ترتیب به عنوان روستاهای برخوردار و غیربرخوردار از صنایع تبدیلی انتخاب شدند. همچنین با توجه به جدول نمونه¬گیری کرجسی و مورگان، 330 نفر به عنوان نمونه تعیین شد. پس از تعیین حجم نمونه، برای انتخاب نمونه¬ها، از روش نمونه¬گیری طبقه¬بندی شده استفاده گردید و در هر طبقه به روش نمونه¬گیری طبقه¬بندی تصادفی ساده و به-صورت انتساب متناسب، نمونه¬ها انتخاب گردیدند. برای جمع¬آوری داده¬ها، پرسش¬نامه محقق ساخته به کار رفت. برای تعیین اعتبار بخش¬های مختلف ابزار پرسش¬نامه از روش¬ اعتبار صوری و به منظور تعیین پایایی آن از هم¬سانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. آماره¬ی ضریب آلفای کرونباخ (817/0- 90/0) به دست آمده، از بهینه¬گی پرسش¬نامه حکایت داشت. جهت تجزیه و تحلیل داده¬ها از آمارهای توصیفی و استنباطی نظیر میانگین، انحراف معیار، آزمون تی زوج، آزمون تی مستقل و تحلیل کوواریانس استفاده شد. داده¬پردازی هم با استفاده از نرم¬افزارspss 20 انجام گرفت. در مجموع یافته¬های پژوهش نشان داد ضایعات محصولات کشاورزی روستای امیر آباد (دارای صنایع تبدیلی کشاورزی) کم¬تر از روستای کوشک (فاقد صنایع تبدیلی کشاورزی) می¬باشد. به منظور اطمینان نسبی از این-که کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در روستای امیر آباد ناشی از وجود صنایع تبدیلی بوده است، از تحلیل کوواریانس بهره گرفته شد. با توجه به نتایج می¬توان اذعان داشت که کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در روستای دارای صنایع تبدیلی نسبت به روستای فاقد صنایع تبدیلی، ناشی از وجود این صنایع بوده است .دیگر یافته¬های پژوهش نشان داد، وضعیت ضایعات مرحله پس از برداشت در اثر وجود صنایع به میزان دو درصد کاهش داشته است. فزون بر آن، وضعیت ضایعات مرحله نگهداری و ذخیره¬سازی نیز در اثر وجود صنایع به میزان 67/6 درصد کاهش ضایعات داشته است. وضعیت ضایعات مرحله فرآوری محصولات کشاورزی نیز در اثر وجود صنایع تبدیلی به میزان 67/11 درصد کاهش داشته است. همچنین در مرحله حمل و نقل و توزیع نیز این صنایع باعث کاهش 23 درصدی ضایعات در این مرحله شده¬اند. در مجموع با توجه به نتایج حاصل شده، وجود صنایع تبدیلی در منطقه¬ی مورد مطالعه باعث کاهش ضایعات محصولات کشاورزی به میزان 11 درصد شده است. فزون بر آن، باتوجه به نتایج حاصل شده بیش¬ترین اثر صنایع بر کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در مرحله¬ی حمل و نقل و توزیع محصولات بوده است و کم¬ترین اثر را نیز بر کاهش ضایعات در مرحله پس از برداشت داشته است.