نام پژوهشگر: آزاده جوهری

تاثیر فلسفه هگل بر اگزیستنتیالیسم بکت در نمایشنامه در انتظار گودو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  آزاده جوهری   رضا دیداری

الف. وضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): از آنجا که مکتب اگزیستنتیالیسم یکی از مهم ترین و تاثیرگزارترین مکاتب در قرن بیستم میباشد، تاثیری که فلاسفه این مکتب بر نویسندگان عصر مذکور داشتند، بسیار چشمگیر بوده و همواره موضوع بحث منتقدین ادبی میباشد. سموئل بکت، به عنوان یکی از بارزترین نویسندگان قرن بیستم، به دلیل آشنایی با الکسندر کویف تحت تاثیر نظریات هگل بوده است و نمونه های بسیار آشکار این تاثیر در نمایشنامه "در انتظار گودو" این نویسنده مشهود میباشد. این تحقیق به بررسی تاثیرات فلسفه هگل بر اگزیستنتیالیسم محوری در نمایشنامه "در انتظار گودو" میپردازد تا تاثیر این اندیشه را بر سبک و محتوای اثر این نویسنده نمایش دهد. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها: مهمترین منبع مورد استفاده در این تحقیق مجموعه سخنرانی ها و مقالات الکسندر کویف، هگل شناس معروف میباشد. همچنین نقدهای موجود بر آثار هگل و مقالات منتقدین ادبی در راستای بررسی اگزیستنتیالیسم موجود در آثار وی منبع نگارش این پایان نامه بوده است. منتقدین آثار بکت معتقدند که وی تحت تاثیر اندیشه و فلسفه هگل بوده و نمونه های بارز این تاثیر در اگزیستنتیالیسم موجود در نمایشنامه "در انتظار گودو" قابل رویت میباشد. بر این مبنا، فرضیه اصلی در این تحقیق تاثیر فلسفه هگل بر بکت و اگزیستنتیالیسم غالب بر این نمایشنامه بر اساس نظریه "ارباب و برده" هگل میباشد که با استفاده از بررسی ساختاری و زبانی نمایشنامه، آثار این اندیشه مشهود است. پ. روش تحقیق شامل مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: در این تحقیق از روش استدلال و استنتاج بر اساس شواهد موجود در متن نمایشنامه "در انتظار گودو" و همچنین زندگینامه و آثار نویسنده استفاده شده است. با بررسی دیالوگ های موجود در نمایشنامه رابطه ارباب و برده ای بین شخصیت های اصلی نمایشنامه نشان داده شده است. بررسی این دیالوگ ها تاثیر فلسفه دیالکتیک هگل در کتاب پدیدارشناسی را بر روی اندیشه و متن نمایشنامه "در انتظار گودو" به خوبی نشان میدهد. ت. یافته های تحقیق: بر اساس تحقیق حاضر، اندیشه دیالکتیک هگل در زمینه رابطه قدرت، اندیشه غالب و محوری در نمایشنامه "در انتظار گودو" میباشد. سموئل بکت با تاثیرپذیری از این اندیشه و رابطه همیشگی ارباب و برده ای مسلط بر روابط انسانها، رابطه شخصیت های اصلی نمایشنامه را در نیل به آگاهی و خودآگاهی نشان میدهد و اگزیستنتیالیسم خود را بر دیالکتیک هگل پایه گذاری میکند. نتیجه گیری و پیشنهادات: در مراحل بعدی این تحقیق میتوان به بررسی حصول و یا عدم حصول خودآگاهی واقعی در شخصیت های اصلی نمایشنامه که رابطه ارباب و برده ای دارند، پرداخته و نتیجه آن را با اندیشه دیالکتیکی هگل تشریح کرد.