نام پژوهشگر: معصومه برندگی

بررسی و مقایسه داستان پیامبران اولوالعزم در "النوبه الثانیه "و "النوبه الثالثه" کشف الاسرار و عده الابرار میبدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  معصومه برندگی   حسین آقاحسینی

درقرآن کریم ،ازبرخی پیامبران با عنوان "اولوالعزم"(احقاف، 35)یاد شده است. پیامبران اولوالعزم؛پیامبرانی که صاحب کتاب و شریعت هستند واز دیگر پیامبران الهی برترند، ودرقرآن کریم شأن ومقامی بس والا دارند. نوح، ابراهیم ، موسی، عیسی(ع) ومحمّد (ص)که نام آنها بارها درقرآن کریم یاد شده است وخداوند متعال، آنهارا با زیبنده ترین اوصاف مدح وستایش کرده است . دراین رساله ابتدا روایات قرآن کریم وعهدین از داستان پیامبران اولوالعزم ، بررسی و مقایسه شده است . داستان این پیامبران الهی، درتورات ، بازتاب گسترده ای داشته وبه صورت مشروح بیان شده است.اما انجیل مقدس به صورت مستقل به داستان این پیامبران نپرداخته وتنها به منظور تبیین بهترتعالیم دینی خود به بخش هایی ازداستان زندگی پیامبران اولوالعزم به صورت مختصر، اشاره کرده است. سپس چگونگی بازتاب داستان پیامبران در"النوبه الثانیه"تفسیرکشف الاسراروعده الابرارمیبدی آورده شده است. رشیدالدین میبدی، تفسیر آیات مربوط به داستان زندگی پیامبران اولوالعزم را به صورت مشروح بیان نموده وعلاوه برذکر علل برخی رخدادهای زندگی پیامبران ، به شرح جزئیات نیز ،پرداخته است.البته چگونگی بازتاب داستان پیامبران اولوالعزم درقصص الانبیاء نیز،آورده شده واز نظرات تفسیرالمیزان به عنوان تفسیرمعتبرشیعه استفاده شده است. در" النوبه الثالثه" نیز، داستان این پیامبران الهی مورد توجّه صاحب کشف الاسراروعده الابراربوده،ولی به گزینش برخی وقایع که صبغه عرفانی داشته ، پرداخته است وهمه وقایع زندگی پیامبران اولوالعزم رابا توجه حجم عظیم تفسیر کشف الاسرار، تأویل نکرده است. دراین رساله، دیدگاه میبدی در"النوبه الثانیه"درجایگاه یک مفسّروهمچنین در"النوبه الثالثه "درجایگاه یک عارف، با یکدیگر مقایسه شده است و تفاوت دیدگاه این دانشمند قرن ششم درارائه داستان مهم ترین چهره های قرآنی یعنی؛ زندگی پیامبران اولوالعزم،تبیین شده است. اگرچه درنوبه الثانیه ، میبدی پیامبران اولوالعزم را تنها به عنوان یک پیامبرالهی معرفی کرده است؛امادر نوبه الثالثه ،پس ازطرح مفاهیم بلندعرفانی، عملکرد پیامبران خدارادرآزمون های مختلف تحلیل وآنها را به عنوان الگویی ، برای سالکان طریقت معرفی کرده است.