تهیه داربست سه بعدی پوست انسانی و بررسی برهم کنش لاین سلولی l929 با داربست تهیه شده مقدمه: داربست ایده آل برای مهندسی بافت، باید از ماتریکس خارج سلولی تقلید کند تا سبب تسهیل رشد و تمایز سلول ها شود. داربست های زیستی از سلول زدایی بافت های حیوانی یا انسانی حاصل می شوند که حذف سلول های آن ها با روش های متنوع سلول زدایی صورت می گیرد که می توان برای کاربردهای ترمیمی حتی به صورت زنوژنیک، استفاده نمود. هیالورونیک اسید یکی از گلیکوزآمینوگلیکان های ماتریکس خارج سلولی است که در تکثیر و مهاجرت سلول ها نقش دارد. در این مطالعه رفتار سلول های فیبروبلاستی l929 کشت داده شده بر روی ماتریکس سلول زدایی شده ی پوست انسان مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثر افزودن ha به محیط کشت بر رفتار این سلول ها بررسی شد. مواد و روش ها: بافت های پوست انسانی با ترکیب سه روش فیزیکی (انجماد آهسته، انجماد- ذوب سریع)، آنزیمی (تریپسین 25/0 درصد به مدت 18 ساعت) و شیمیایی (sds 1 درصد به مدت 12 ساعت) سلول زدایی شدند. سپس داربست های سه بعدی تهیه شده با تعداد 105×5 سلول در دو گروه، یک گروه محیط کشت واجد هیالورونیک اسید 05/0 درصد و گروه دیگر فاقد آن، کشت داده شدند. نمونه ها در هفته های 2،1، 3 و 4 بعد از کشت مورد بررسی های هیستولوژیکی قرار گرفتند. یافته ها: مطالعات میکروسکوپی داربست با رنگ آمیزی های مختلف، حذف سلول ها و حفظ رشته های کلاژن را تآیید نمودند. با مطالعه ی رفتار سلول ها در هفته های مختلف کشت، چسبندگی و تکثیر سلول های l929 مشاهده گردید. درصد تراکم سلولی در نمونه های کشت داده شده با محیط کشت واجد هیالورونیک اسید در مقایسه با گروه کنترل در هر چهار هفته اختلاف معناداری را نشان ندادند ( p>0.05). نتیجه: : نتایج نشان داد که ecm به جا مانده از پوست انسانی، داربست مناسبی برای استقرار، رشد و تمایز سلول های l929 می باشد. عدم نفوذ و مهاجرت سلول ها به علت تراکم بالای فیبرهای کلاژن و تخلخل بسیار پایین داربست پوست انسانی است که سبب اتصال سطحی سلول ها می شود. پس از افزودن ha به محیط کشت نیز، تغییر چندانی در رفتار سلول ها ایجاد نمی شود. واژگان کلیدی: ماتریکس خارج سلولی، پوست انسان، سلول زدایی، سلول های فیبروبلاستی l929، هیالورونیک اسید، داربست.