نام پژوهشگر: رضا رسته مقدم

بررسی پتانسیل آهن با استفاده از روش مگنتومتری با مطالعه موردی محدوده ی حاج الیاس-نهبندان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده مهندسی معدن 1390
  رضا رسته مقدم   غلامرضا نوروزی

محدوده اکتشافی حاج الیاس در فاصله 190 کیلومتری جنوب بیرجند و 160 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خوسف واقع است. وجود کارهای معدنی قدیمی (شدادی) و بررسی نقشه های ژئوفیزیکی هوایی این محدوده را به عنوان یک پتانسیل آهن معرفی کرده است. جهت شناسایی نقاط امید بخش آهن دار و معرفی موقعیت آنها جهت مطالعات بعدی، در این پروژه از روش ژئوفیزیکی ژئومغناطیس استفاده شده است. روش ژئومغناطیسی اولین روش ژئوفیزیکی در اکتشافات معدنی به ویژه کانیهای فلزی بوده است. اساس این روش، اندازه گیری بی هنجاری ایجاد شده در میدان مغناطیسی زمین است که معمولا در اثر وجود نهشته های فلزی ایجاد می گردد. به طور کلی این روش در شناسایی موقعیت جرمهای مغناطیسی موثر است. ماهیت میدان مغناطیسی به گونه ای است که وجود اجرام مغناطیسی با ابعاد مختلف در آن می تواند تغییرات قابل ملاحظه ای را ایجاد کند. میدان مغناطیسی همواره حاصل از دوقطبی مغناطیسی است بنابراین خطوط نیروی معرف میدان در هر موقعیتی دارای جهت ثابتی نیستند. عملیات برداشت داده های مغناطیسی در محدوده مورد مطالعه ناحیه ای به وسعت تقریبا یک کیلومترمربع را با شبکه منظم (20*20) پوشش داده است. توپوگرافی ناحیه از 1530 متر تا 1740 متر بالای سطح تراز دریا (در حدود 210 متر) تغییر می کند. در طول عملیات برداشت یک ایستگاه مبنا به منظور ثبت تغییرات روزانه شدت میدان مغناطیسی در جنوب محدوده درنقطه ای با مختصات (3354550، 775190) در سیستم utm نصب شده و به فواصل زمانی 5 دقیقه، داده ها ثبت شده اند. در این پروژه در مجموع 2540 نقطه ایستگاه مغناطیسی، قرائت شده است. داده های مغناطیسی برداشت شده پس از تصحیح، پردازش و با استفاده از نرم افزار surfer به نقشه کانتوری تبدیل شده که با استفاده از این نقشه محل تقریبی آنومالی های مشخص شده است، و برای مشخص شدن شکل آنومالی ها بر روی این نقشه پروفیل زده و با توجه به شکل نمودار، هندسه تقریبی آنومالی ها مشخص شده است. برای مشخص کردن شیب آنومالی ها از فیلتر برگردان به قطب و برای مشخص شدن عمق دسترسی به کانی سازی از فیلتر سیگنال تحلیلی استفاده شده است. برای تعیین حداکثر عمق دسترسی به کانی سازی نیز از فیلتر فراسو استفاده شده است. نهایتاً با تلفیق اطلاعات حاصله، مناطق امید بخش، معرفی گردیده و دو محدوده جهت ادامه عملیات اکتشافی معرفی شده است.