نام پژوهشگر: سیده حبیبه میرمجیدی

بررسی چند شکلی جایگاه c>a 938 - ژن bcl2 و میزان بیان آن در افراد مبتلا به سرطان معده در مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده علوم پایه 1392
  سیده حبیبه میرمجیدی   علی برزگر

سرطان معده از شایع ترین سرطان های دستگاه گوارش می باشد که منجر به متاستاز در اکثر بیماران می شود. آپاپتوزیس مکانیسمی برای جلوگیری از رشد و تقسیم غیر قابل کنترل سلول می باشد و از طریق دو مسیر، مسیر گیرنده ی مرگ و مسیر میتوکندریایی صورت می گیرد. خانواده ی پروتئینی bcl2 بهترین تنظیم کننده در مسیر میتوکندریایی بوده که شامل پروتئین های آنتی آپاپتوزیس و پروآپاپتوزیس می باشد. محصولات پروتئینی آنتی آپاپتوزیس و پروآپاپتوزیس bcl2 باعث توقف سیکل سلولی در مرحله یg0 می شود. ژن bcl2 دارای سه اگزون و دو پروموتر بنام p1 و p2 بوده و عملکرد پروموترp2، تنظیمات منفی پروموتر p1 می باشد. هم چنین عملکرد چند شکلی تک نوکلئوتیدی (ناحیه ی 938c>a- ) در مهار پروموتر p2 شناسایی شده و نیز نقش مهمی در گسترش سرطان پستان و پروستات دارد. bcl2 یک پروتئین آنکوژن می باشد که ارتباط بین بیان آن و بقای بیماران در هر بافت ویژه به نظر می رسد. هدف از این مطالعه بررسی توزیع فراوانی ژنوتیپ در ناحیه ی 938c>a- پروموتر p2 واقع در ژنbcl2 و بررسی میزان بیان آن در افراد مبتلا به سرطان معده در استان مازندران می باشد. در این مطالعه هشتاد و هفت بیمار مبتلا به سرطان معده که بین سالهای 1392-1390 که در برخی از بیمارستان های استان مازندران تحت عمل جراحی قرار گرفتند به همراه پنجاه و دو فرد داوطلب سالم به عنوان گروه کنترل استفاده شد. بخشی از بافت توموری و بافت غیر توموری در اطراف بافت سرطانی در حین جراحی جدا شد. همچنین پنج میلی لیتر از خون محیطی از هر دو گروه بیمار و کنترل جمع آوری و در 20- درجه سانتی گراد ذخیره شد. سپس استخراج دی ان ای از نمونه های خون به وسیله ی روش نمکی بهینه یافته انجام گرفت. تکثیر قطعه ی 253 جفت بازی در پروموتر p2 با استفاده از پرایمرهای ویژه انجام گرفت. غلظت قطعات تکثیر شده به وسیله ی اسپکتوفتومتری مورد اندازه گیری شد و سپس مقدار مساوی از آن برای تشخیص نوع الل به وسیله ی آنالیز sscp مورد استفاده قرار گرفت. یک نماینده از هر یک از مشخصات برای تشخیص ژنوتیپ در موقعیت -938 تعیین توالی شدند. فراوانی ژنوتیپ در بین افراد بیمار 7/13% ژنوتیپ aa))، 11/70% ژنوتیپ (ac) و 09/16%ژنوتیپ (cc) را نشان دادند. در نمونه های سالم 38/15% برای ژنوتیپ(aa) ،54/61 % ژنوتیپ (ac) و 07/23 % ژنوتیپ ccداشتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ ac باعث خطر ابتلا به به سرطان معده نسبت به ژنوتیپ ترکیبی aa+cc می شود. این ممکن است که مزیت هتروزیگوت ناحیه ی -938 در پروموتر p2 واقع در ژن bcl2 را توضیح دهد. rna کل با استفاده از کیت انجام گرفت و به دنبال آن سنتز cdna به وسیله ی هگزامر تصادفی و آنزیم رونویسی معکوس انجام گرفت. سپس رونوشت bcl2 به وسیله ی پرایمرهای ویژه تکثیر شد. بررسی میزان بیان ژن bcl2 در نمونه های بافتی با روش real-time برای سه گروه سالم- سالم، سالم- سرطانی و سرطانی- سرطانی انجام گرفت. افزایش بیان ژن bcl2 در نمونه های سالم- سالم و کمترین بیان درگروه سرطانی- سرطانی مشاهده شد.